گزینش لاین های در حال تفکیک جو برای صفات زراعی موثر بر عملکرد دانه در شرایط دیم گرمسیری

به منظور دستیابی به ارقامی با پتانسیل بالا که از تحمل کافی در مقابل تنشهای حیاتی و غیرحیاتی برخوردار باشند، این آزمایش بر روی ‮‭88‬ توده در حال تفکیک جو داخلی(با احتساب شاهد) شامل 7 توده ‮‭13‬ ، F5 توده F4 و و مابقی توده F3 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گچساران و تعداد ‮‭109‬ توده بین المللی با عنوان ‭ISBSP-F‬2 و در ایستگاه مغان نیز تعداد ‮‭127‬ توده داخلی به ترتیب ‮‭30‬ توده F4 و ‮‭35‬ توده F5 و ‮‭62‬ توده F6 به انضمام ‮‭107‬ توده بین المللی مشابه ایستگاه گچساران در سال زراعی ‮‭1389-90‬ مورد بررسی قرار گرفت. هر توده در حال تفرق به صورت سیستماتیک و بدون تکرار در 6 خط به طول ‮‭4/56‬ متر و به فاصله ‮‭17/5‬ سانتی متر از همدیگر در تاریخ مناسب توسط دستگاه بذرکار آزمایشات ‭Winter Stiger ‬کشت گردید. به منظور ارزیابی پتانسیل عملکرد دانه توده های مورد مطالعه رقم ماهور و لاین در حال معرفی (لاین شماره 6) در توده های داخلی( بعد از هر ‮‭20‬ توده در حال تفرق) و در توده های بین المللی(براساس دستورالعمل ارسالی از ایکارد- رقم ماهور به عنوان شاهد) درایستگاه گچساران و رقم ماهور و بولانی در مغان کشت شد.یادداشت برداری از صفات مهم زراعی و مورفو- فیزیولوژیک براساس دستورالعمل موجود صورت گرفت. مدیریت توده های در حال تفرق جو براساس روش بالک تغییر یافته انجام گرفت. در نهایت در ایستگاه گچساران 5 توده 7 ، F6 توده ،‮‭10‬ F5 توده F4 و‮‭19‬ توده F3 و درایستگاه مغان تعداد‮‭27‬ توده ‮‭15‬ ، F5 توده F6 مشتمل بر تعداد ‮‭47‬سنبله(انتخاب سنبله های مناسب ازهرتوده)و‮‭22‬ توده F7 مشتمل بر‮‭67‬ سنبله ازآنها وازتوده های در حال تفرق بین المللی جوتعداد‮‭54‬ تودهF3 برای بررسی های بیشترگزینش گردید.درایستگاه گچساران از توده های F6 توده شماره 4 با شجره ‭IPA‬‮‭4/7‬‭/AwBlack/Aths//Arar/‬‮‭9/3‬‭Cr‬‮‭27907‬‭/Roho/‬5‭/Rhn-‬‮‭03‬‭//Lignee‬‮‭527‬ ‭ //As‬‮‭45‬ ‭ICB‬‮‭0079-03‬‭-OAP-OG-OG-OG-OG ‬و عملکرد دانه ‮‭4010/88‬ کیلوگرم در هکتار و ‮‭64‬/%‮‭37‬ افزایش عملکرد نسبت به متوسط دو شاهد رتبه اول را به خود اختصاص داد. البته توده های 9 و 3 به ترتیب با عملکرد دانه ‮‭3768/71‬ و ‮‭3240/82‬ کیلوگرم در هکتار با ‮‭33‬/%‮‭29‬ و ‮‭22‬/%‮‭11‬ افزایش عملکرد نسبت به متوسط دو شاهد در رتبه های بعدی قرار گر فت. از توده های F5 توده شم اره ‮‭16‬ ب ا شج ره ‭Soufara‬‮‭3/02‬‭/RM‬‮‭1508‬‭/Por//WI‬‮‭4/2269‬‭/Hml‬‮‭02‬‭/ArabiAbiad//ER/ /Apm/‬5‭/(Galleon x CIMMYT_‬‮‭42002‬‭) ICB‬‮‭0-0360-05‬‭AP-OG-OG-OG) ‬و با عملکرد دانه ‮‭3314/29‬ کیلوگرم در هکتار و ‮‭74‬/%‮‭13‬ افزایش عملکرد دانه نسبت به متوسط دو شاهد بالاترین عملکرد را نشان داد. البته توده های ‮‭17‬ و ‮‭14‬ به ترتیب با عملکرد دانه ‮‭3227/21‬ کیلوگرم در هکتار و ‮‭3183/67‬ کیلوگرم در هکتار و‮‭10/75‬ % و ‮‭9/25‬ %8 افزایش عملکرد نسبت به متوسط دو شاهد رتبه های بعدی را کسب نمودند. اما در مورد توده های F4 نتایج نشان داد که توده شماره ‮‭58‬ با شجره ‭Mo.B‬‮‭1337‬‭/WI‬‮‭2291‬‭//Moroc‬‮‭4/975‬‭/Moroc‬‮‭975‬‭//WI‬‮‭2291‬‭/CI‬‮‭3/01387‬‭/H.spont.‬‮‭1-41‬ ‭ICB‬‮‭0-0815- -06‬‭AP - OG-OG ‬با عملکرد دانه‮‭3243/54‬ کیلوگرم و ‮‭61‬/%‮‭65‬ افزایش عملکرد نسبت به متوسط دو شاهد رتبه اول را کسب نمود. البته توده های ‮‭51‬ و ‮‭52‬ به ترتیب با عملکرد دانه ‮‭2971/43‬ و ‮‭2533/33‬ کیلوگرم در هکتار به ترتیب با ‮‭61‬/%‮‭65‬ و ‮‭35‬/%‮‭29‬ افزایش عملکرد نسبت به متوسط دو شاهد رتبه های بعدی را کسب نمود. اما در توده های بین المللی، نتایج در گچساران نشان داد که توده شماره ‮‭79‬ با شج ره ‭Soufara‬‮‭3/02‬‭/rm‬‮‭1508‬‭/por//wi‬‮‭4/2269‬‭/hml‬‮‭02‬‭/arabiabiad//er/apm /‬5‭/volla/‬3‭/arr/esp//alger /ceres‬‮‭4/1-1-362‬‭/hml ICB‬‮‭0577-08‬‭-OAP-OG ‬و عملکرد دانه ‮‭3491/16‬ و ‮‭90‬/%‮‭16‬ افزایش عملکرد نسبت به متوسط ماهور بالاترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. البته توده های ‮‭72‬ و ‮‭14‬ به ترتیب با عملکرد دانه ‮‭3327/89‬ و ‮‭2971/41‬ کیلوگرم در هکتار و ‮‭44‬/%‮‭11‬ و ‮‭63‬/%‮‭40‬ افزایش عملکرد نسبت به ماهور در کلاس های بعدی جای گرفتند. واژه های کلیدی: گزینش، لاین های در حال تفکیک، جو و بالک تغییر یافته