ارزیابی تحمل به خشکی آخر فصل در ارقام و لاین های امیدبخش جو در منطقه معتدل

به منظور تعیین پایداری عملکرد و بررسی اثرات متقابل ژنوتیپ ا محیط تعداد ‮‭20‬ لاین امیدبخش جو در طی سالهای زراعی ‮‭1388-90‬ (به مدت دو سال ) در3 ایستگاه کرج، یزد و بیرجند در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط تنش خشکی آخر فصل و بدون تنش مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس مرکب عملکرد تیمارها در شرایط تنش، نشان دهنده اختلاف معنی دار برای اثر سال ا مکان، ژنوتیپ و اثر ژنوتیپ ا مکان ا سال و در شرایط بدون تنش نشان دهنده اختلاف معنی دار برای اثر سال امکان و اثر ژنوتیپ ا مکان ا سال بود. مقایسه میانگین عملکرد به روش دانکن نشان داد که لاینهای شماره ،‮‭19‬ ،‮‭20‬ ،‮‭15‬ ،‮‭13 14‬و ‮‭17‬ با داشتن عملکرد ‮‭403‬/،‮‭385 4‬/،‮‭262 4‬/،‮‭245 4‬/،‮‭4/197 4‬ و ‮‭4/133‬ تن در هکتار در شرایط تنش خشکی و لاینهای ،‮‭20‬ ،‮‭5 6‬ و ‮‭16‬ با عملکرد ‮‭670‬/،‮‭664 7‬/،‮‭7/560 7‬ و ‮‭7/509‬ تن در هکتار در شرایط بدون تنش بیشترین مقدار عملکرد را دارا بودند. با توجه به معنی دار بودن اثر ژنوتیپ ا مکان ا سال در تجزیه واریانس مرکب تیمارها در شرایط تنش و در شرایط بدون تنش جهت بررسی دقیق تر اثرات متقابل ژنوتیپ ا محیط و تعیین سازگاری ژنوتیپها از روش های مختلف تجزیه پایداری استفاده شد. با توجه به عملکرد دانه در دو شرایط و معیارهای پایداری مورد استفاده ژنوتیپهای شماره ‮‭13‬ (‮‭15‬‭-EBYTMD‬‮‭13-88‬ ) ، ‮‭15‬ ‭(EBYTMD‬‮‭88‬) و ‮‭19‬ (‮‭19‬‭-EBYTMD‬‮‭88‬ ) بهترین سازگاری را نشان داده و می توانند برای معرفی به برنامه های به زراعی و آزمایشات تحقیقی - تطبیقی پیشنهاد شوند. واژه های کلیدی: جو ، تنش خشکی آخر فصل، پایداری عملکرد، اثر متقابل ژنوتیپ امحیط و منطقه معتدل