ارزیابی صفات زراعی نمونه های انتخابی لوبیا سفید بانک ژن گیاهی ملی ایران به منظور استفاده در برنامه به نژادی لوبیا

دراین مطالعه پتانسیل تولید تعداد ‮‭40‬ نمونه انتخابی گیاه لوبیا سفید ازبانک ژن گیاهی ملی ایران پس از احیا وتکثیردرکرج در دوایستگاه ملی تحقیقات لوبیا خمین وایستگاه تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی زنجان در طی دوسال متوالی ودر قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی باسه تکرارکشت شدند. صفات مهم فنولوژیکی، مرفولوژیکی نظیر ارتفاع وتعداد شاخه در گیاه وعملکرددانه در گیاه وسایرصفات مرتبط نظیرتعداددانه در غلاف ، تعداد دانه در گیاه ، وزن ‮‭100‬ دانه اندازه گیری شد.ضمن محاسبه آمارتوصیفی تنوع صفات ، آنالیز واریانس ساده برای دوایستگاه انجام شد. در مجموع کل آزمایشات (سالها وایستگاهها) برای خصوصیات تعداد دانه در بوته ، تعداد شاخه در بوته و عملکرددانه در بوته بیشترین مقدار ضریب تغییرات برآوردگردید و مقایسه میانگین ضریب تغییرات برای کل صفات بعنوان شاخص مرکب در ایستگاه زنجان با مقدار ‮‭0/271‬ در مقایسه با مقدار‮‭0/378‬ از ایستگاه خمین موید تنوع بیشتر بروز یافته برای صفات در ایستگاه خمین در طی سالهای ارزیابی نسبت به ایستگاه زنجان بوده است.در مجموع دوایستگاه ومطالعه درطی سالها براساس محاسبه مقدار میانگین رتبه عملکرد در مناطق مختلف نمونه های ‮‭7.3‬ ، ‮‭3.1‬ و‮‭1.5‬ دارای بالاترین رتبه عملکرد بودند. برعکس با توجه به کمترین مقادیر انحراف معیار نمونه های ‮‭5.6‬ ، ‮‭1.7‬ و ‮‭2.3‬ نشان دهنده پایا ترین وضعیت درعملکرد تولید متوسط بالای عملکرد شدند. در میان شاخص های فیزیولوژیکی، شاخص سطح برگ و دوام سطح برگ همبستگی مثبت و معنی دار و ضریب استهلاک نوری همبستگی غیر معنی دار با عملکرد دانه داشتند . از میان ژنوتیپ های بالا‮‭4.1‬ دارای بیشترین شاخص سطح برگ، دوام سطح برگ و عملکرد بیولوژیک نسبت به کلیه ژنوتیپ های مورد بررسی بود . کلمات کلیدی : لوبیا سفید- تجزیه مرکب عملکرد دانه رتبه بندی