بررسی آلودگی مایکوپلاسمایی در مزارع مرغ مادر استان تهران و جداسازی و شناسایی مایکوپلاسماهای بیماری زا (مایکوپلاسما گالی سپتیکم و سینوویه) از آنها

صنعت طیور یکی از صنایع پراهمیت در کشور بوده و سرمایه گذاری های زیادی در این بخش انجام گرفته است. علیرغم تلاش هایی که برای ارتقا شرایط بهره وری و تولید صورت می گیرد؛ بیماری ها کم و بیش در گله ها بروز می یابند از جمله مشکلات همیشگی و عوامل بیماری زای مهم مایکوپلاسماها هستند که در میان آنها دو گونه مایکوپلاسما گالی سپتیکوم و مایکوپلاسما سینوویه قادرند با ایجاد آسیب در دستگاه تنفسی طیور موجبات آلودگی ؛ بیماری ؛ افت تولید؛ تلفات و حذف کشتارگاهی را فراهم آورند. از سوی دیگر هزینه های دارویی هنگفتی نیز در کشور صرف مبارزه علیه بیماری های تنفسی ناشی از آنها می گردد. اما آنچه مسلم است این که شناسایی گله های مادر و اجداد آلوده و حذف آنها بسیار کم هزینه تر و مطمین تر است. این تحقیق یکی از پروژه های طرح ملی "جداسازی و شناسایی مایکوپلاسماهای بیماریزا از مرغداریهای صنعتی استانهای مختلف کشور" بوده که در طی مدت یک سال ( زمستان ‮‭1382‬ تا زمستان ‮‭1383‬) که با همکاری و هماهنگی اداره کل دامپزشکی استان تهران اجرا گردید و مطابق برنامه از پیش تنظیم شده به ‮‭66‬ مزرعه فعال مرغ مادر شهرستان های تهران ؛ کرج ؛ شهریار؛ ساوجبلاغ ؛ ری ؛ اسلام شهر و ورامین مراجعه و از بین جمعیت حدود ‮‭1/746/383‬ قطعه مرغ مادر در ‮‭465‬ سالن پرورش ؛ با کمک گرفتن از روشهای آماری در مجموع ‮‭5949‬ نمونه خون و سواب نایی اخذ گردید.. با آزمایش آگلوتیناسیون سریع ‭(RSA) ‬بر روی نمونه های سرم و کشت نمونه های سواب نایی در محیطهای اختصاصی ‭pplo broth & pplo agar ) ) ‬و مشاهده پرگنه های شبیه تخم مرغ نیمرو شده ؛ و با استفاده از آنتی سرمهای اختصاصی ‭Mg ‬و ‭Ms ‬نسبت به ج داسازی و شناسایی مایکوپلاسماهای بی ماریزا اقدام شد. در بررسی سرولوژی و آزمایش ‭RSA‬؛ نتایج ‭Mg ‬مثبت در نمونه های سرمی ‮‭6/86‬ درصد و نتایج ‭ Ms ‬مثبت ‮‭61/82‬ درصد حاصل گردید. با کشت نمونه های سواب نایی اخذ شده از ‮‭465‬ سالن تحت مطالعه ؛ از‮‭137‬ سالن (‮‭29/5‬ درصد) مایکوپلاسما جداسازی گردید؛ که با انجام انجام آزمایشات تفکیک و تمایز گونه ها، از ‮‭19‬ سالن (4درصد‭) Mg ‬و از ‮‭75‬ سالن (‮‭16/3‬ درصد‭) Ms‬؛ و همچنین از 9 سالن (‮‭1/9‬ درصد‭) Mg ‬و ‭Ms ‬بصورت همزمان و توام شناسایی شد. مایکوپلاسماهای جدا شده از ‮‭34‬ سالن(‮‭7/3‬ درصد) نیز با آنتی سرمهای ‭Mg ‬و ‭Ms ‬شناسایی نگردید. بر اساس نتایج حاصل شده آلودگی مزارع مرغ مادر استان تهران به مایکوپلاسماها با قطعیت به اثبات رسیده و توصیه می شود آزمون های سریع سرمی از جمله ‭RSA ‬به عنوان تست غربالگری گله ها انجام و برای گرفتن پاسخ قطعی و قضاوت نهایی در مورد حذف گله ها آزمایشات تکمیلی به خصوص روشهای مولکولی و کشت و جداسازی مدنظر قرار گیرند. کلید واژه : "مایکوپلاسما گالی سپتیکم"؛ "مایکوپلاسما سینوویه"؛ "مرغ مادر"؛ ‭RSA""‬؛ "جداسازی و شناسایی