ارزیابی اثربخشی واکسن زنده ی مقاوم به حرارت بیماری نیوکاسل (ND.TR.IR) در طیور بومی استانهای منتخب در ایران (ارزیابی عیار سرمی)

بیماری نیوکاسل باعث خسارات اقتصادی زیادی به صنعت پرورش طیور میگردد. این بیماری در ایران بومی است. طیور بومی که به عنوان مخزن نیوکاسل تلقی میشوند یا واکسیناسیون بر علیه نیوکاسل انجام نمیگیرد یا به صورت مقطعی و محدود انجام میگیردد. واکسیناسیون در طیور بومی دارای محدودیتهایی است. واکسنهای زنده تجاری نسبت به دمای محیط حساس بوده و غیرفعال می شوند و رساندن آنها به روستاها و مناطق دورافتاده با حفظ زنجیره خنک نیازمند تجهیزات خاص و هزینه بالا است. در این مطالعه اثربخشی واکسن مقاوم به حرارت تولید شده توسط موسسه رازی (ND.TR.IR) در طیور بومی ارزیابی گردید.در هر استان حداقل 4 روستا به عنوان گروه درمان و همین تعداد به عنوان گروه شاهد انتخاب شد. استان کردستان فقط گروه درمان داشت. در هر روستا حداقل از 30 پرنده نمونه برداری شد. در هر گروه، قبل از واکسیناسیون و 2 هفته بعد از پرنده ها خونگیری شد. جهت ارزیابی اثربخشی واکسن، تیتر سرمی نمونه های اخد شده قبل و بعد از واکسیناسیون با روش HI بررسی گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها، میانگین حسابی و انحراف معیار میانگین تیترها نمونه ها در سطح روستا قبل و بعد از واکسیناسیون در هر گروه با استفاده از آزمون t وابسته (Paired t-test) و روند تغییرات تیتر بین گروههای واکسینه و کنترل قبل و بعد از واکسیناسیون با استفاده از آزمون Repeated measures ANOWA مقایسه گردید. در این مطالعه در گروه شاهد از 584 پرنده از 53 خانوار در 20 روستا و در گروه کنترل از 389 پرنده از 33 خانوار و در 14 روستا نمونه برداری شد. میانگین تیتر سرمی نیوکاسل در گروه درمان قبل و بعد از واکسیناسیون به ترتیب 03/3 ± 51/4 و 48/2 ± 64/6 بود (P<0.001). افزایش میانگین تیتر در گروه درمان (log31/2) از نظر آماری بسیار بیشتر از افزایش میانگین در گروه شاهد (log66/0) بود (P<0.001). 517 پرنده از 584 پرنده (5/88%) نمونه برداری شده در گروه درمان در نوبت دوم دارای تیتر بالاتر از 3 بودند.واکسن مقاوم به حرارت تولیدی موسسه رازی (ND.TR.IR) برای استفاده در طیور بومی کشور مناسب بوده و ایمنی زایی مناسبی برای محافظت در برابر نیوکاسل ایجاد می کند. میبایست برنامه مناسب واکسیناسیون برای طیور بومی در کشور تهیه شود و واکسیناسیون در طیور بومی میتواند اثربخشی مناسب در جلوگیری از بروز بیماری و جلوگیری از چرخش ویروسهای فیلد داشته باشد.واژه های کلیدی: اثربخشی، بیماری نیوکاسل، واکسن ND.TR.IR، طیور بومی، HI