بررسی تنوع و ارتباط خصوصیات مرفولوژیکی و فنولوژیکی و تا ثیر آنها بر عملکرد گل محمدی (Rosa Domascena. Mill) در مناطق مختلف کشور (فارس)

این پروژه با هدف شناسایی میزان تنوع ژنتیکی صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی و همچنین برآورد همبستگی بین این صفات پروژه تحقیقاتی " بررسی تنوع و ارتباط خصوصیات مورفولوژیکی و فنولوژیکی و تاثیر آنها بر عملکرد گل محمدی در استان فارس " اجرا گردید. برای این منظور تعداد43 ژنوتیپ گل محمدی شامل 6 ژنوتیپ بومی استان فارس و 37 ژنوتیپ متعلق به نواحی مختلف کشور در آزمایشی با طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه درختان چند منظوره در شهرستان استهبان مورد مطالعه قرار گرفتند. در هر پلات آزمایشی سه پایه با فاصله 3×3 متر در گوده های به عمق نیم متر با اضاف کردن یک کیلو کود حیوانی پوسیده کشت گردید. کاشت نهال های گلدانی یکساله دراسفندماهوآبیاری بصورت قطره ای و بدون استفاده از کود شیمیایی انجام گردید. داده های آزمایشی در سال های سوم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بدست آمده بیانگر وجود تنوع معنی دار از لحاظ تمام صفات مورد بررسی در بین ژنوتیپ های گل محمدیبود. میانگین محصول(گل) در هکتار در بین ژنوتیپ ها 838/3 تن بود. ژنوتیپ 31 با 114/6 تن بیشترین عملکرد داشت. و پنج ژنوتیپ بالای پنج تن عبارت بودند 4، 33 ، 35، 38 (اصف و 39 و دوازده ژنوتیپ بالای چهار تن که عبارت بودند 3 ، 6 ، 13، 28 (اراک ، 32 ، 36 ، 37 ، 40 ، 41 ، 34 ، 17 و43 محصول داشتند. میانگین طول دوره گلدهی 20/32 روز، تعداد گل در پایه05/1369 عدد، درصد ماده خشک گل7/19درصد، وزن تر گل 56/2 گرم، وزن تر گلبرگ در یک گل 92/1گرم، وزن گلبرگ به گل 753/0گرم، تعداد گلبرگ در گل 5/36 عدد، ارتفاع نهال ها 1/154 سانتی متر، قطر تاج پوشش نهال ها 26/236 سانتی متر، بازده اسانس 0002/0 ، طول دمگل 87/29 میلیمتر، قطر گل68/57 میلیمتر، طول میوه67/17 میلیمتر، عرض میوه 42/42 میلیمتر، طول برگچه 04/34 میلیمتر، عرض برگچه8/25 میلیمتر، سطح برگچه 66/5 میلیمتر مربع، طول گوشوارک 36/20 میلیمتر، عرض گوشوارک 64/7 میلیمتر، طول غنچه51/19 میلیمتر، عرض غنچه75/12 میلیمتر، طول خار 46/5 میلیمتر، تراکم خار در 10سانتیمتر ساقه 07/16 عدد، تعداد پرچم در گل 76/86 عدد، تعداد برگ در بوته 66/2984 عدد، تعداد شاخه در بوته 47/27 عدد، زاویه شاخه فرعی به اصلی55/59، روزهای ظهور غنچه 24 روز، روزهای تا باز شدن گل 17/43 روز، روزهای تا خزان 43/292 روز، روزهای تا فعال شدن جوانه ها 7/86 روز، مقدار اسانس در بوته 54/0 میلی لیتر، اسانس در هکتار 64/591 میلی لیتر و عملکرد گلبرگ در هکتار 2910 کیلوگرم بود. براساس همبستگی بین صفات عملکرد گل در هکتار،تعداد گل در پایه، طول دوره گلدهی، تعداد ساقه در بوته، تعداد برگ در بوته، طول برگچه، عرض برگچه، سطح برگ، تعداد خار، میانگین قطر گل، طول دمگل، ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش، وزن گلبرگ در هکتار و عملکرد اسانس دارای همبستگی مثبت و معنی دار( سطوح 5% و 1%≤ p) بوده ا.واژه های کلیدی :گل محمدی (Rosa damascena Mill)، مورفولوژی ، فنولوژی، عملکرد، اسانس، فارس.