تعیین معیار انتخاب و هدف اصلاحی مناسب برای شترهای مناطق کویری ایران با استفاده از شبیه سازی رایانه ای

هدف تحقیق حاضر تعیین شاخص انتخاب مناسب برای شترهای یک کوهانه مناطق کویری ایران به منظور حصول بیشترین پیشرفت در هدف اصلاح نژاد با استفاده از شبیه سازی رایانه ای می باشد. چهار صفت وزن شیرگیری حاشی، زنده مانی حاشی، زنده مانی شتر و نرخ آبستنی در هدف انتخاب قرار گرفتند. از میان صفات رشد و بیومتری ابعاد بدن، چهار صفت وزن شیرگیری حاشی، طول بدن، ارتفاع جدوگاه و ارتفاع کوهان که دارای بیشترین تنوع ژنتیکی و همبستگی ژنتیکی با صفات موجود در هدف انتخاب بودند به عنوان صفات معیار انتخاب برگزیده شدند. جامعه پایه براساس ساختار جمعیتی برنامه های اصلاحی شتر براساس توزیع نرمال هفت متغیره شبیه سازی گردید. برنامه شبیه سازی متغیرهای ورودی شامل مولفه های (کو)واریانس، میانگین و ارزش اقتصادی صفات را از برنامه دریافت و برای شبیه سازی جمعیت پایه و نسل های بعد مورد استفاده قرار داد. براساس هدف اصلاح نژاد، شاخص های انتخاب شامل ترکیب های مختلف صفات وزن شیرگیری حاشی، طول بدن، ارتفاع جدوگاه و ارتفاع کوهان، در برنامه وارد و میزان پیشرفت ژنتیکی سالانه هر صفت، ارزش ژنوتیپی کل و متوسط ضریب همخونی هر سال برای ‮‭10‬ تکرار محاسبه و ذخیره شد. برای تعیین بهترین شاخص انتخاب مقادیر پیشرفت ژنتیکی، ارزش ژنوتیپی کل و ضریب همخونی حاصل از کلیه شاخص های انتخاب با استفاده از آزمون‭t ‬دو طرفه با یکدیگر مقایسه و در نهایت بهترین شاخص که دارای بالاترین ارزش ژنوتیپی کل و پیشرفت ژنتیکی بود، معرفی شد. از میان شاخص های تک صفتی، شاخص تشکیل شده از وزن شیرگیری حاشی باعث بیشترین سود گردید. مقدار همخونی در طی ‮‭10‬ نسل برای همه استراتژی های انتخاب تقریبا مشابه بود. از میان شاخص های دوصفتی، شاخص متشکل از وزن شیرگیری حاشی و ارتفاع جدوگاه به عنوان مناسبترین شاخص انتخاب شد. شاخص انتخاب متشکل از وزن شیرگیری حاشی و طول بدن و ارتفاع جدوگاه‭(I‬‮‭12‬) در میان شاخص های سه صفتی به عنوان شاخص برتر معرفی شد. گرچه سود حاصل از شاخص انتخاب چهارصفتی ‭(I‬‮‭15‬) متشکل از وزن شیرگیری حاشی، طول بدن، ارتفاع جدوگاه و ارتفاع کوهان با میزان سود ‮‭19325770‬ ریال بیشتر از سود بدست آمده از شاخص I‮‭12‬ بود اما تفاوت آنها معنی دار نشد. لذا شاخص انتخاب I‮‭12‬ با میزان سود ‮‭19252760‬ ریال به عنوان مناسبترین شاخص معرفی شد. این شاخص به علت داشتن بیشترین رابطه با صفات تولیدی به عنوان یک زیر شاخص به ویژه برای بهبود سودآوری صفات رشد در اصلاح نژاد شتر توصیه می گردد. واژه های کلیدی:معیار انتخاب، هدف اصلاح نژاد، شبیه سازی کامپیوتری، شترهای یک کوهانه