بررسی فراوانی، توزیع، تنوع و توده زنده ماکروبنتوزها در محدوده آب های ایرانی دریای عمان

دریای عمان پیکره دریایی سواحل جنوب شرقی ایران محسوب می گردد، که خط گسترده آن از حدود عرض جغرافیایی ‮‭27‬ درجه شمالی در تنگه هرمز (جنوب بندر عباس ) شروع و تا حدود عرض جغرافیایی ‮‭25‬ درجه شمالی و ‮‭45‬ دقیقه ( حدود گواتر ) به سمت جنوب گسترده شده و در مجاورت دو استان جنوبی هرمزگان و سیستان وبلوچستان واقع شده است اجتماعات بنتیک موجود در رسوبات نقش بسیار مهم و حیاتی در پویایی و پایداری اکوسیستم ها اعم از خوریات دریاها و سایر اکوسیستم های آبی دارند.به دلیل وجود تنوع بالای تغذیه و زیستگاه در بین این موجودات جایگاه آنها در زنجیره ها و شبکه های غذایی بسیار حساس و مهم است. این اجتماعات شامل گروه کثیری از بی مهرگان می باشند که در بسترهای نرم زیر جذر و مدی زندگی می کنند.این اجتماعات عمدتا شامل سخت پوستان،خارپوستان،نرمتنان و پرتاران می باشند بطوریکه گروه اخیر فراوان ترین آن ها می باشند . نمونه برداری در خلال سال های ‮‭66‬ و ‮‭68‬ جهت بررسی پراکنش و فراوانی و تنوع بی مهرگان آبزی در دو دوره زمانی قبل (اردیبهشت ) و بعد (آبان) از مونسون تابستانه از تنگه هرمز تا خلیج گواتر انجام شد.. در این بررسی از مجموع بی مهرگان بدست آمده پرتاران با متوشط تقریبی ‮‭800‬ عدد در متر مربع گروه غالب و سپس آمفی پودا و شکم پایان در رتبه های بعدی قرار دارند. میانگین تراکم ماکرو بنتوزها به تفکیک سال هم نشان داد در سال ‮‭86‬ پرتاران با متوسط حدود ‮‭500‬ عدد در متر مربع و در سال ‮‭88‬ با میانگین تقریبی ‮‭1000‬ عدد در متر مربع بیشترین تراکم را به خود اختصاص داده اند.تغییرات فصلی ماکروبنتوزها نشان دهنده افزایش ماکروبنتوز ها در پس از مونسون می باشد.‮‭05.0‬‭> p . ‬بررسی ماکروبنتوزها در اعماق متفاوت نشان دهنده کاهش تراکم و افزایش تنوع با افزایش عمق می باشد.‮‭05.0‬‭> p . ‬روند تغییرات تراکم ماکروبنتوز ها از تنگه هرمز به خلیج گواتر افزایشی بوده ولی آزمون آنالیز واریانس تفاوت معنی داری را از خود نشان نداد.‮‭05.0‬‭

p. ‬روند تغییرات وزن ماکروبنتوز ها از پیش مونسون به پس مونسون و از تنگه هرمز به خلیج گواتر و از ساحل به دریا افزایشی بود. کلمات کلیدی : ماکروبنتوز- تنوع زیستی- دریای عمان- تنگه هرمز- خلیج گواتر