بررسی و انتخاب در توده ها و نسل های در حال تفکیک در گندم نان و آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی

دراین بررسی تعداد ‮‭243‬ تودهF2 دریافتی ازکرج و تعداد ‮‭123‬ شماره درنسلهایF3 و F4 و تعداد‮‭92‬ شماره در نسلهای F5و F6 انتخابی ازایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل مورد بررسی قرارگرفتند. درتوده های F2و F3 باروش انتخابی بالک تغییریافته ‭(Modified bulk) ‬ازهرتوده بین ‮‭20‬ الی ‮‭30‬ بوته انتخاب و بذورآنهاجهت بررسی های آتی بالک شدند. ولی درنسلهای F4 به بعد روش اداره نسل هابصورت پدیگری ‭(Pedigree Method) ‬بود. توده های F2 در6 خط ‮‭20‬ متری و توده های F3و F4 هرکدام در6 خط ‮‭10‬ متری کشت شدند و درنسلهای F5 به بعد هریک ازشماره هادر6 خط 2 متری کشت و انتخاب به روش پدیگری انجام گرفت. پس ازسنبله رفتن کامل بوته ها و ظهور بیماریهابرمبنای معیارانتخاب که شامل ارتفاع مناسب ، تعداد پنجه های بارور بیشتر ( پرپنجه بودن) یکسان بودن پنجه ها و مقاومت به بیماریها بخصوص زنگ زرد و قهوه ای، مقاومت به ریزش ، ورس و استحکام ساقه و غیره بوته های برترانتخاب و خصوصیات بذری سنبله ها مانند عدم چروکیدگی ، شیشه ای بودن بذور، بوته های انتخابی ارزیابی گردیده و بالک شدند. همچنین خطهایی که از نسل F5 به بعد به خلوص ژنتیکی رسیده بودند و هیچگونه تنوع و تغییرات فنوتیپی در داخل آنها مشاهده نمی شد و همچنین دارای صفات مطلوب زراعی، پنجه های بارور بیشتر و مقاوم به بیماری ها و غیره نسبت به شاهد ها بودند بصورت بالک برداشت و بهمراه دو شاهد منطقه در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ایستگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت که تعداد ‮‭11‬ لاین خالص گندم به همراه دو شاهد منطقه بنامهای میهن و زارع مجموعا در ‮‭19‬ کرت آزمایشی (پس از هر پنج لاین خالص دوشاهد) در قالب طرح آزمایش مقایسه عملکردبدون تکرار ایستگاهی مورد بررسی قرار گرفتند . از توده های F2 تعداد ‮‭83‬ شماره جهت بررسی درنسل F3 سال بعد و ازتوده های F3 تعداد ‮‭18‬ شماره جهت بررسی درنسل F4 سال بعد و ازنسلF4 تعداد ‮‭78‬ تک بوته جهت بررسی درنسل F5 سال بعد و ازنسل F5تعداد ‮‭58‬تک بوته جهت بررسی در نسل F6سال بعد و از نسل F6 تعداد‮‭17‬ تک بوته جهت بررسی در نسل F7سال بعد انتخاب شدند و همچنین تعداد ‮‭20‬ شماره ازنسلهای F5وF6 که به خلوص ژنتیکی رسیده بودند بصورت بالک برداشت و جهت بررسی درآزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی سال آتی انتخاب گردیدند. و از تعداد ‮‭11‬ لاین مورد بررسی در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ایستگاهی به روش رسم نمودار تعدادپنج لاین برتر از شاهدهای میهن و زارع جهت برسی بیشتر در آزمایشات پیشرفته تر مقایسه عملکرد مقدماتی یکنواخت منطقه ای اقلیم سرد سال بعد هدایت شدند. واژه های کلیدی : بالک تغییر یافته-روش پدیگری-گندم نان- نسل های در حال تفکیک