ارزیابی سیب زمینی برای افزایش مقاومت به بیماریهای مهم انباری و تنش کم آبی به منظور افزایش عملکرد و کاهش ضایعات

مطالعات نشان داده است که صفات فنوتیپی، فیزیولوژیکی گیاه سیب زمینی بر مقاومت به تنش خشکی آن و خصوصیات فیزیکی و ترکیبات شیمیایی غده ها بر میزان ضایعات در دوره انبارداری و بر کیفیت و کمیت محصول تازه و فرآوری شده سیب زمینی تاثیر می گذارند. اهداف این پروژه شامل بررسی مشخصات زراعی و فیزیولوژیکی ‮‭12‬ کلونهای سیب زمینی جدید بهمراه غده های 8 کلتیوار وارداتی بعنوان شاهد و بررسی مقاومت به تنش خشکی آنها، تعیین رابطه میزان کلسیم و مقاومت به بیماریهای پوسیدگی غده ها بود. در آزمایشات مزرعه ای کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بمدت دو سال بررسی ها انجام شدند. غده های کلونهای مورد نظر همراه کولتیوارهای مشهور تحت شرایط مزرعه کشت شدند. صفات جمع آوری شده مانند ارتفاع بوته، طول و شکل برگ ها، ضریب تکثیر، عملکرد غده، تعداد و اندازه غده ها و میزان کلسیم آنها اندازه گیری شدند. کلون های ،1 ،4 ،‮‭531‬ ،‮‭532‬ ،‮‭777‬ ،‮‭779‬ ،‮‭781 780‬ و ‮‭533‬ و کولتیوار سانته سیب زمینی به پوسیدگی فوزاریمی مقاوم بودند، ولی برخی از تیمارهای نانوسیلور و پرسیدین موجب کاهش سطح آلودگی برخی کلونها نسبت به تیمار شاهد شدند. این موضوع نشانگر عدم وجود مقاومت کافی بین کولتیوارهای موجود متداول در زراعت سیب زمینی است. کلون های ،2 ،7 کولتیوارهای گرانولا، امراد، دیامونت، لابادیا، سانته حداقل تحت تاثیر یکی از پیش تیمارهای اعمال شده بطور معنی دار آماری و از نظر اقتصادی موجب کاهش درصد سطح آلودگی گردید. میزان پراکندگی میزان عنصر کلسیم بیشتر از میزان پراکنش عنصر نیتروژن در عصاره غده ها بوده است ؛ در نتیجه دامنه تغییرات غلظت کلسیم در غده های سیب زمینی های مورد مطالعه بیش از ضریب تغییرات عنصر نیتروژن بود. بیشترین میزان کلسیم به غده های کلون ‮‭397074-12‬ تعلق داشت. تحت شرایط تنش آبی، عموما ارتفاع بوته ها کوتاه تر از بوته ها شاهد بود؛ بوته های کلون ‮‭781‬ نسبت به اکثریت کولتیوارهای شاهد بلندتر بودند. کمترین کاهش عملکرد سیب زمینی متعلق بود به کلون 2 و کلون ‮‭782‬ به ترتیب %‮‭13‬ و %‮‭25‬ تحت شرایط تنش در مقایسه با شاهد مربوطه داشتند. بالاترین ضریب تکثیر مربوط به ‮‭782‬ بود و کلونهای ،‮‭531‬ ،‮‭780 779‬ و ‮‭781‬ تحت شرایط تنش تعداد غده بیشتری (به ترتیب 9%، %‮‭32‬ و %‮‭29‬ تولید کردند. کلون ‮‭782‬ با عملکرد ‮‭7/1‬ کیلوگرم بیشترین عملکرد بین کلونها داشت ولی تحت شرایط تنش تنها 6/%‮‭43‬ از عملکرد سیب زمینی کاهش یافت. عملکرد کلون ‮‭782‬ تحت شرایط تنش بطور معنی دار از اکثر کولتیوارهای شاهد بیشتر بود. در بین کلونهای مورد آزمون دوره خواب کلونهای ،5 ،‮‭783 533‬ و ‮‭779‬ دیرتر شکست و کمترین تعداد جوانه زنی را بعد از دو ماه در بین غده ها مشاهد شد. رابطه معنی داری بین قدرت انبارمانی غده ها و میزان کلسیم غده مشاهده نشد. با وجود مقاومت نسبی به پوسیدگی فوزاریمی در بین کلون های ،4 ،‮‭531‬ ،‮‭777‬ ،‮‭779‬ ،‮‭781 780‬ و ‮‭533‬ و کولتیوار سانته میزان غلظت کلسیم غده های آنها روند یکسانی نشان ندادند. بنابراین رابطه معنی داری بین مقاومت به پوسیدگی فوزاریمی غده ها و میزان کلسیم غده مشاهده نشد. آلودگی فوزاریمی بر روی غده های کلون های ،2 ،7 کولتیوارهای گرانولا، امراد، دیامونت، لابادیا، سانته توسط حداقل یکی از پیش تیمارهای شیمیایی اعمال شده بطور معنی دار و قابل توجه از نظر اقتصادی کاهش یافت.