بررسی و انتخاب در توده ها و نسل های در حال تفکیک در گندم نان و آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی

در این بررسی تعداد ‮‭146‬ توده دورگ دریافتی ازکرج ‭(F‬2) و تعداد ‮‭278‬ شماره درنسلهای و F5 ،F،4F3 F6 انتخابی ازایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل مورد بررسی قرارگرفتند درتوده های F2 و F3 با روش انتخابی بالک تغییریافته ‭(Modified bulk) ‬از هرتوده بین ‮‭20‬ الی ‮‭30‬ بوته انتخاب و بذورآنها جهت بررسیصهای آتی بالک شدند. ولی در نسل های F،5F4وF6 روش اداره نسل ها به صورت پدیگری ‭(Pedigree Method) ‬بود. توده های F2 در6 خط ‮‭20‬ متری و توده های ‭ F‬3 و F4 هرکدام در6 خط ‮‭10‬ متری کشت شدند و درنسل های F5 به بعد هر یک از شماره ها در6 خط 2 متری کشت و انتخاب به روش پدیگری انجام گرفت. پس ازسنبله رفتن کامل بوته ها و ظهور بیماری ها بر مبنای معیارانتخاب که شامل ارتفاع مناسب، تعداد پنجه های بارور بیشتر (پرپنجه بودن) یکسان بودن پنجه ها و مقاومت به بیماری ها به خصوص زنگ زرد و قهوه ای، مقاومت به ریزش، ورس و استحکام ساقه و غیره بوته های برتر انتخاب و خصوصیات بذری سنبله ها مانند عدم چروکیدگی، شیشه ای بودن بذور، بوته های انتخابی ارزیابی گردیده و بالک شدند. همچنین خط هایی که از نسل F5 به بعد به خلوص ژنتیکی رسیده بودند و هیچ گونه تنوع و تغییرات فنوتیپی در داخل آنها مشاهده نمی شد و همچنین دارای صفات مطلوب زراعی، پنجه های بارور بیشتر و مقاوم به بیماری ها و غیره نسبت به شاهدها بودند به صورت بالک برداشت و به همراه دو شاهد منطقه در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ایستگاهی مورد ارزیابی قرار می گیرند که تعداد ‮‭12‬ لاین خالص گندم به همراه دو شاهد منطقه بنام های میهن و زارع در ‮‭20‬ کرت آزمایشی در قالب طرح آزمایش مقایسه عملکرد بدون تکرار ایستگاهی مورد بررسی قرار گرفتند و از توده های F2 تعداد ‮‭59‬ شماره جهت بررسی درنسل F3 سال بعد و ازتودهصهای F3 تعداد ‮‭64‬ شماره جهت بررسی درنسل F4 سال بعد و ازنسلF4 تعداد ‮‭59‬ تک بوته جهت بررسی درنسل F5 سال بعد و از نسل F5 تعداد ‮‭33‬ تک بوته جهت بررسی در نسل F6سال بعد انتخاب شدند و همچنین تعداد ‮‭11‬ شماره از نسل های F5 وF6 که به خلوص ژنتیکی رسیده بودند به صورت بالک برداشت و جهت بررسی درآزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی سال آتی انتخاب گردیدند. از تعداد ‮‭12‬ لاین مورد بررسی در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ایستگاهی به روش رسم نمودار تعداد سه لاین برتر از شاهدهای میهن و زارع جهت بررسی بیشتر در آزمایشات پیشرفته تر مقایسه عملکرد مقدماتی یکنواخت منطقه ای اقلیم سرد سال بعد هدایت شدند. واژه های کلیدی : بالک تغییریافته، نسل های در حال تفکیک، روش پدیگری و گندم نان