بررسی امکان مبارزه شیمیایی با علف های هرز در گیاه زراعی تریتیکاله ‭(Triticale hexaploide)‬

به منظور ارزیابی کارآیی علف کش های سولفوسولفورون (آپیروس) به مقدار ‮‭26/6‬ گرم در هکتار، مزوسولفورون + یدوسولفورون (آتلانتیس) به مقدار ‮‭1/5‬ لیتر در هکتار، مت سولفورون متیل + سولفوسولفورون (توتال) به مقدار ‮‭45‬ گرم در هکتار از ماده تجارتی به همراه سورفکتانت همراه به میزان ‮‭1250‬ میلی لیتر در هکتار، ایزوپروتون + دیفلوفنیکان (پنتر) به مقدار 2 لیتر در هکتار و مزوسولفورون + یدوسولفورون + مفن پیردی اتیل (شوالیه) به مقدار ‮‭400‬ گرم در هکتار، کلودینافوپ (تاپیک) به مقدار ‮‭0/8‬ لیتر در هکتار، پینوکسادن (آکسیال) به مقدار ‮‭1/5‬ لیتر در هکتار، دیکلوفوپ متیل (ایلوکسان) به مقدار ‮‭2/5‬ لیتر در هکتار، پینوکسادن + کلودینافوپ (تراکسوس) به مقدار ‮‭1/5‬ لیتر در هکتار، فنوکساپروپ پی اتیل (پوماسوپر) به مقدار ‮‭0/8‬ لیتر در هکتار، ترالکوکسیدیم (گراسپ) به مقدار ‮‭1/2‬ لیتر در هکتار به همراه 1 لیتر روغن، دیفنزوکوات (آونج) به مقدار 4 لیتر در هکتار و فلم پرپ ام ایزوپروپیل (سافیکس) به مقدار 4 لیتر در هکتار در مبارزه با علف های هرز در تریتیکاله، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مشهد، کرج، ساری و مغان در سال زراعی ‮‭1389-1390‬ اجرا شد. در مشهد، نتایج نشان داد که پینوکسادن و پینوکسادن + کلودینافوپ به تریتیکاله خسارت معنی داری از نظر عملکرد بیولوژیک وارد کردند. کاهش عملکرد دانه تریتیکاله در اثر مصرف پینوکسادن معنی دار بود. در کرج، عملکرد بیولوژیک در تیمارهای پینوکسادن، سولفوسولفورون، مزوسولفورون + یدوسولفورون، مت سولفورون متیل + سولفوسولفورون، مزوسولفورون + یدوسولفورون + مفن پیردی اتیل و دیفنزوکوات به طور معنی داری کمتر از سایر علف کش ها بود. اما عملکرد دانه تریتیکاله در اثر مصرف هیچ یک از علف کش ها کاهش نیافت. در ساری، اثر علف کش ها بر عملکرد بیولوژیک تریتیکاله معنی دار نشد. اما اثر علف کش ها بر عملکرد دانه تریتیکاله معنی دار بود. تیمارهای پینوکسادن، فلم پرپ ام ایزوپروپیل، پینوکسادن + کلودینافوپ کمترین عملکرد دانه را داشتند. در مغان، عملکرد بیولوژیک در تیمار ترالکوکسیدیم به طور معنی داری کمتر از سایر علف کش ها بود. عملکرد دانه در تیمارهای ترالکوکسیدیم، مزوسولفورون + یدوسولفورون، مت سولفورون متیل + سولفوسولفورون، پینوکسادن، دیکلوفوپ متیل و فلم پرپ ام ایزوپروپیل بطور معنی داری نسبت به سایر علف کش ها کاهش یافت. در جمع بندی، برای مناطق مشهد، کرج و ساری امکان استفاده از علف کش های سولفوسولفورون، مزوسولفورون + یدوسولفورون، مت سولفورون متیل + سولفوسولفورون، مزوسولفورون + یدوسولفورون + مفن پیردی اتیل، دیفنزوکوات، کلودینافوپ، ایزوپروتون + دیفلوفنیکان، دیکلوفوپ متیل و فنوکساپروپ پی اتیل وجود دارد. برای منطقه مغان به نظر می رسد علف کش های سولفوسولفورون، کلودینافوپ، ایزوپروتون + دیفلوفنیکان و فنوکساپروپ پی اتیل علف کش های مناسب تری باشند. واژه های کلیدی: تریتیکاله، علف های هرز، سولفونیل اوره ها، باریک برگ کش ها