بررسی حد بهره برداری مجاز گونه های مهم مرتعی در مراتع نمونه پنج منطقه رویشی ایران (فارس اردکان)

میزان بهره برداری مناسب و مجاز از مرتع باعث پایداری، جلوگیری از تخریب، پایداری گیاهان مرغوب و ارتقا وضعیت آن می شود و بنابراین به پایداری آب و خاک و گوناگونی ژنتیکی موجود در کشور کمک می کند. هدف از اجرای این طرح تعیین حد بهره برداری مجاز گونه های مرتعی و یا برداشت نسبتی از گیاهان مرتعی که برداشت بالاتر از آن موجب خسارت به گیاهان می شود، می باشد. در سایت برم خشک سپیدان 6 گونه مهم مرتعی انتخاب و با روش تقلید چرا ‭simulation )) ‬چهار شدت ،0 ،‮‭50 25‬ و ‮‭75‬ درصد در طی سال های اجرای طرح، روی گونه ها اعمال گردید. در این بررسی، تولید بیوماس هوایی، شادابی و قدرت گیاه، درصد مرگ و میر، ارتفاع گیاه، مقدار بذر تولیدی در مورد هر گونه اندازه گیری و تعیین گردید.میزان تولید گونه ها پس از اعمال تیمار شدت چرایی، اندازه گیری و در طرح آماری کرت های خرد شده در زمان در قالب طرح پایه کاملا تصادفی بررسی گردید. نتایج نشان می دهد که اثر شدت های مختلف چرایی برای اکثر گونه های مورد بررسی، در سطح یک درصد معنی دار گردیده به طوریکه تیمار ‮‭25‬ و ‮‭50‬ درصد بهره برداری از گونه ها در طول فصل چرا، از میانگین تولید بیشتری در مقایسه با تیمارهای شاهد و ‮‭75‬ برخوردار بوده است. اثر سال نیز برای گونه های ‭Centaurea aucheri ‬و ‭Eryngium billardieri ‬و ‭Hordeum bulbosum ‬در سطح یک درصد و برای گونه ی ‭Prangos ferulaceae ‬در سطح پنج درصد معنی دار شده که بیشترین میزان تولید در سال سوم بوده است. حد بهره برداری گونه های ‭Astagalus adsendance ‬و ‭Eryngium billardieri ‬به میزان ‮‭25‬ درصد و حد مجاز برای گونه های ‭Medicago sativa ‬و ‭Hordeum bulbosum ‬به میزان ‮‭50‬ درصد و برای گونه های ‭ Centaurea aucheri ‬و ‭Prangos ferulaceae ‬میزان ‮‭75‬ درصد برآورد گردید. واژه های کلیدی: حد بهره برداری مجاز ، گونه های مرتعی ، ‭simulation‬، برم خشک سپیدان