فصل مشترک معماری عرفانی و شعرمولوی وترجمان به فرم آن در معماری مفهومی

ادبیات ایران به ویژه شعر فارسی علاوه بر زیبایی و لطافتی که در خود دارد همیشه وسیله ای برای نشان دادن مفاهیمی حکمی ، عرفانی ،مدحی و ستایش پروردگار بوده است . از مهم ترین شاعران عارف، مولانا جلاالدین بلخی بوده که سخت ترین مباحث عرفانی را به زبانی شیوا وداستان هایی لذت بخش به مخاطب منتقل نموده است . در عین حال در معماری ایرانی از کوچکترین اجزا تا عناصر اصلی دارای مفاهیم و مبانی خاصی است که نشان دهنده ارتباط عمق بین معماری و عرفان ، حکمت می باشد . معماری و ادبیات به دوزبان متفاوت مفاهیم مشترکی را به نمایش گذاشته اند در ادبیات عرفان در دو بعد تجلی یافته است و درمعماری به خاطر ماهیت سه بعدی مفاهیم به صورتی دیگر نمایش یافته است ، اما در هردو آنها مفاهیم اولیه یکی بوده اند و این قدرت هنر است که در هر رشته خود را به گونه هایی متفاوت ولی با مبانی مشترک به نمایش می گذارد و مقصود نهایی در تمام آنها یکی است ، یافتن راهی برای رسیدن به مخلوق ازلی. هدف از این پژوهش یافتن فصل مشترکی است که بین اشعار مولوی و معماری عرفانی وجود دارد و رسیدن به الگویی که به وسیله آن می توان مفاهیم را به صوری قابل درک تبدیل کرد. به عبارت دیگر هدف از این پژوهش یافتن عناصری کالبدی است که می توان به معماری روحی معنوی و مفهومی دهد . برای رسیدن به این هدف اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و استفاده از اطلاعات موجود در کتب و مقالات جمع آوری شد.پس از بررسی اثار مولوی و نمونه های موفق از معماری اسلامی و تاثیر عرفان در این هنرها ،به وسیله روش توصیفی –تحلیلی به الگو هایی برای معماری مفهومی دست یافت . در این مطالعات سه شاخصه مشترک بین معماری عرفانی و شعر مولوی یافت شدکه شامل : وحدت وجود ،عالم خیال وانسان کامل است که تجلی آن در معماری اسلامی کاملا مشهود است . سپس می توان به وسیله آن عناصر و اجزایی که این مفاهیم را بیان می کنند دسته بندی نمود والگویی یافت که به معماری رنگ وبویی از مفهوم و عرفان می دهد .

Keywords:

ادبیات عرفانی , معماری عرفانی , مولوی , اشتراکات عرفانی در معماری , معماری مفهومی