بررسی نقش زیبایی شناسی حکمت متعالیه در معماری مساجد مکتب اصفهان با تاکید بر رمز پردازی ( در قالب طراحی مسجد )

تشخيص زيبايي و رفتن به دنبال زيبايي ريشه در روح ما دارد، و در حقيقت انسان نياز دارد كه در ارتباط با زيبايي باشد . با بررسي مطالعات انجام شده در زمينه زيبايي شناسي معاصر، مي توان مدعي شد كه بيشتر مطالعات محدود به زيبايي های ظاهری است؛ به ويژه در عصركنوني كه بشر به بهانه تجدد همه جانبه، افزون بر بي مهری به ميراث تاريخي خود، تلاش كرده هنر و زيبايي شناسي را هم همانند هر عرصه ديگری، دنيوی و مادی كند. زيبايي شناسي معاصر، نه تنها از نظر معرفت شناسي، بلکه به لحاظ روش مطالعه هم با آنچه در سنّت و دين رايج بود، زاويه گرفته و پيامد اين فاصله، بروز مشکلات و از بين رفتن هويت و زيبايي در بسياری از بناهایمعماری ايراني امروزی است. از اين رو، درک و بررسي مقوله های مربوط به زيبايي شناسي مساجد ايراني، با هدف بازآفريني و احيای اين ارزش ها ضروری است. ارزش های واجد كيفيت های مطلوب زيبايي شناختي كهمي توانند كالبد بحران زده شهر ايراني امروزی را غنايي دوباره بخشد؛ زيرا يکي از مهم ترين و تأثيرگذارترين بنيادهای هويت ساز جامعه انساني درباره زيبايي شناسي است. ويژگي های زيبايي شناسانه و هويت مي توانندرابطه ای دوسويه و متقابل داشته باشند. زيبايي شناسي، نشانگر سمت و سوی دگرگوني های فرهنگي و اجتماعي جامعه است. اگر ارزش های زيبايي شناسانه دچار بحران شود كم كم همه ابعاد جامعه به سوی بحران حركت مي كند. در تفکر آرماني اسلامي، هنرمند بايد صورت حقيقت را بشناسد و شکل يا قالب حقيقت را درک كند و از آنجا كه يکي از نتايج مترتب زيبايي است، فضای حاصل از ظهور هنر بايد نشانگر تجلي زيبايي باشد (بمانيان و ديگران ، 1389، 37-70؛ صادقی، 1393، 70-81؛ صادقي و جنگجو، 1396، 377-392). هدف اين تحقيق دستيابي به زيبايي شناسي و درک اثر هنری از ديدگاه صدرالمتألهين در اين حوزه است ولي براساس اصولي كه از مباني معرفت شناسي صدرالمتألهين استنباط گرديد.

Keywords:

زیبایی شناسی , حکمت متعالیه , معماری مساجد , رمز پردازی