اقتصاد سنجی اثر توسعه فناوری و مکانیزاسیون بر تولید ذرت در استان ایلام

ذرت گیاهی از گروه غلات می باشد که امروزه نش مهمی را در تولیدات کشاورزی دنیا داشته و رتبه بالایی را دارد. رشد سریع جمعیت در کشورها و نیاز روزافزون به مواد غذایی، ضرورت افزایش تولیدات کشاورزی را مشخص می سازد. با توجه به محدودیت منابع موجود در کشور، فناوری نقشی مهم در صرفه جویی مصرف نهاده های کشاورزی دارد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف اقتصاد سنجی اثر توسعه فناوری و مکانیزاسیون بر تولید ذرت استان ایلام در سال زراعی 1397-1398 انجام شد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و میدانی است. جامعه آماری این پژوهش را دو گروه خانوارهای کشاورزی بیشتر مکانیزه و کمتر مکانیزه ذرت کار ساکن در 20 روستای استان ایلام را تشکیل می دهد. استفاده از تابع هزینه برای تحلیل فناوری تولید مناسب تر است. تابع ترانسلوگ به استناد کاربرد گسترده آن در مطالعات مشابه و هم چنین، به لحاظ ویژگی های نظری و آماری از جمله امکان استخراج راحت تر توابع تقاضای عوامل تولید، می تواند شکل مناسب تابع هزینه باشد. در این بررسی داده ها ابتدا در اکسل منظم و سپس به کمک نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شدند. با افزایش مقیاس تولید، سهم هزینه نهاده های کود ازت و سم افزایش و سهم هزینه کود پتاس و فسفات کاهش یافته است. تغییر فناوری موجب شده است که مصر نهاده های کود ازت و فسفات در یک واحد تولیدی کاهش و مصرف پتاس افزایش یابد. با در نظر گرفتن بحران آلودگی آب و خاك، نیاز غذایی ذرت دانه ای و خسارات وارده به سلامت موجودات، این تغییر روند، مناسب بوده است؛ به بیان دیگر، فناوری در راستای کاهش عناصر پرخطر تغییر کرده است. نتایج این بررسی در خصوص مقایسه میانگین هزینه بهره برداران بیشتر مکانیزه و کمتر مکانیزه با استفاده از آزمون T مستقل نشان داد که اثر نوع مکانیزاسیون و شدت آن بر میانگین هزینه بهره برداران ذرت معنادار بوده است. همچنین کشاورزانی که روش بیشتر مکانیزه را داشتند در نهایت هزینه بهره برداری بیشتری به مقدار 140520754 ریال داشتند.

Keywords:

فناوری , مکانیزاسیون , ذرت , ایلام , کود