ارزیابی مخاطرات کارست در ایران با نگرشی بر ماهیت زمین شناسی وانسانزادی فروچاله های همدان

یکی از مسایل مهم در بحث کارست، خطرات ناشی از دستکاری محیط یا تحمیل بار اضافی و تغییر رفتارهیدرودینامیکی یا خود ماهیت تغییرپذیری کارست است که به صورتهای مختلفی از جمله فروچاله ها خود را نشان می دهند. سرزمینهای کارستی با ویژگیهای شناخته شده زمین شناسی،زمین ریخت شناسی و هیدروژئولوژی از مستعدترین مناطق برای تاثیرپذیری از تغییرات و آسیبهایی اند که توسط انسان بر آن تحمیل می شوند. خطرات کارست و آنچه که مدنظر این نوشتار است در اصل جزیی از مخاطرات زمین محسوب می گردد که می تواند ماهیتی زمین شناسی یا انسانزادی داشته باشد. در این نوشتار فروچاله های کارستی دشتهای کبودرآهنگ و فامنین همدان به عنوان بارزترین خطرات کارست ایران معرفی از منظر سازوکار و بستر زمین شناسی نیز بررسی شده اند. ضمن اینکه ماهیت انسانزادی آنها که ناشی از افزایش بهره برداری از آبهای زیرزمینی و به ویژه برداشت بی رویه از سنگ کف کارستی است به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد فروچاله ها مورد بررسی قرار گرفته اند. در این نوشته 36 فروچاله بررسی کلی و 3 فروچاله جدید(سال وقوع 1387 ) نیز معرفی و مدل مفهومی ماهیت زمین شناسی و انسانزادی آنها نیز ارائه شده است.

Keywords:

فروچاله های کارستی , خطرات کارست , کبودرآهنگ , فامنین , , همدان