بررسی تأثیر بافت سنگ در خصوصیات مهندسی سنگ های کربناته

امروزه بافت سنگ به وسیلۀ بررسی مقاطع نازک میکروسکوپی و سیستم های اندازه گیری تصویر، کمی سازی می شود. یکی از اهداف اصلی کمیسازی بافت سنگ، بررسی ارتباط ویژگی های بافتی و فابریک سنگ با خصوصیات مهندسی آن است. روش ضریب بافت ۷ یکی از روش های کمیسازی بافت سنگ است. در این روش با استفاده از توصیف پارامترهای شکل دانه ها، دایرهای بودن، کشیدگی، جهت گیری و چگالی فشردگی دانه ها، بافت سنگ کمی سازی می شود. در این تحقیق از این روش برای ارزیابی خصوصیات مهندسی سنگ های کربناته که قسمت های وسیعی از کشور را در برگرفته، استفاده شده است. بدین منظور تعداد ۲۸ نمونه سنگ کربناته از سازندهای مختلف ایران گردآوری و علاوه بر تعیین ضریب بافت بر روی مقاطع نازک از هر نمونه، آزمایش های تعیین چگالی، تخلخل، جذب آب، مقاومت تراکمی تک محوره، شاخص بار نقطهای، دوام و سایش لسآنجلس انجام شده است. برای بررسی ارتباط بین ضریب بافت با نتایج هر یک از آزمایش ها، از تحلیلهای رگرسیون خطی و غیرخطی استفاده و بهترین رابطه دارای بیش ترین ضریب هم بستگی (R۲)انتخاب شده است. طبق تحلیل های آماری انجام گرفته ضریب بافت با چگالی (r=۰.۸۶۲)، شاخص بار نقطه ای (r=۰.۶۳۵)، مقاومت تراکمی تک محوره (r=۰.۹۴۲) و شاخص دوام (r=۰.۷۰۱) رابطۀ مستقیم و با درصد جذب آب (r=۰.۸۴۵)، تخلخل (r=۰.۷۱۵) و درصد سایش لس آنجلس (r=۰.۶۹۷) رابطۀ معکوس دارد. به طور کلی، با افزایش ضریب بافت، خصوصیات مهندسی سنگ های کربناته بهبود می یابد. با بررسی نتایج پژوهش های قبلی و هم چنین بررسی ضرایب هم بستگی در نمونه های متعلق به یک سازند، درمی یابیم که اگرچه ارتباط کلی بین ضریب بافت و خصوصیات مهندسی سنگ ها وجود دارد، ولی این ارتباط در سنگهای متعلق به یک سازند و یا یک منطقه بیش تر و محکمتر است.

Keywords:

ضریب بافت , سنگ های کربناته , خصوصیات مهندسی سنگ , روابط هم بستگی