نقش میانجی گری رفتارهای ارتقادهنده سلامت در رابطه بین خودکارآمدی با سلامت روان نوجوانان

اهداف: نقش خودکارآمدی در گستره زندگی افراد به‌عنوان عامل مهمی در بروز و نگهداری نشانه­ های مرضی و رفتارهای ارتقادهنده سلامت مشخص شده است. بنابراین نظر به این که امروزه سلامت روان در تحول شخصیت، دارای نقشی بنیادی است، این پژوهش با هدف مدل­یابی رابطه بین خودکارآمدی و سلامت روان با میانجی­ گری رفتارهای ارتقادهنده سلامت در دانش‌آموزان انجام شد. ابزار و روش‌ها: در این پژوهش توصیفی- همبستگی، 260 نفر از دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوره دوم شهر ساری در سال تحصیلی 97-1396 به روش نمونه­ گیری خوشه ­ای چندمرحله­ ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسش‌نامه خودکارآمدی شرر، مقیاس سلامت روان و پرسش‌نامه رفتارهای ارتقادهنده سلامت پندر بود. تجزیه و تحلیل داده­ ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و روش مدل­ یابی معادلات رگرسیونی ساختاری به­ کمک نرم‌افزار‌های SPSS 24 و Amos 23 انجام گرفت. یافته­ ها: بین تمام متغیرهای پژوهش همبستگی معنی‌دار وجود داشت (0.01>P). با توجه به مقادیر به‌دست‌آمده شاخص‌های نیکویی برازش، مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار بود. مسیرهای خودکارآمدی و رفتارهای ارتقادهنده سلامت اثر مستقیم و معنی‌داری بر سلامت روانی داشتند. همچنین خودکارآمدی با میانجی‌گری رفتارهای ارتقادهنده سلامت اثر غیرمستقیمی بر سلامت روانی نشان داد (0.05>P). براساس مدل نهایی، خودکارآمدی با میانجی‌گری رفتارهای ارتقادهنده سلامت بر سلامت روانی اثر غیرمستقیم داشت (0.06=R2). نتیجه­ گیری: خودکارآمدی هم به‌صورت مستقیم و هم با میانجی‌گری رفتارهای ارتقادهنده سلامت بر سلامت روان دانش‌آموزان موثر است.

Keywords:

self-efficacy , Health Promotion Behaviors , Mental Health , Adolescents , خودکارآمدی , رفتارهای ارتقادهنده سلامت , سلامت روان , نوجوانان