اثربخشی مشاوره مبتنی بر نظریه چند وجهی لازاروس بر خودهای ممکن، منبع کنترل و ولع مصرف مواد در معتادان تحت دارو درمانی

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی مشاوره مبتنی بر نظریه چند وجهی لازاروس بر خودهای ممکن، منبع کنترل و کاهش ولع مصرف مواد در معتادان تحت دارو درمانی بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با گروه گواه، پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری 2 ماهه و جامعه آماری شامل 83 مرد معتاد 20 تا 45 ساله تحت دارو درمانی در مرکز ترک اعتیاد یاران در منطقه 18 تهران بود. به روش نمونه‌گیری هدفمند از میان آن­ها 30 نفر انتخاب و در گروه‌های 15 نفره آزمایش و گواه جایگزین شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های خودپنداره راجرز 1951، منبع کنترل راتر 1966 و ولع مصرف لحظه‌ای فرانکن، هندریکز و ون دن برنیک (2002) بود که در سه مرحله توسط هر دو گروه تکمیل شد و برنامه مشاوره مبتنی بر نظریه چند وجهی لازاروس (2008) نیز در 8 جلسه هفتگی90 دقیقه‌ای برای گروه آزمایش اجرا و داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مشاوره مبتنی بر نظریه چند وجهی لازاروس بر خودهای ممکن (51/36 =F، 001/0 =P)، منبع کنترل (28/41 =F، 001/0 =P) و کاهش ولع مصرف مواد (68/40 =F، 001/0 =P) تأثیر داشته و این تأثیر در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده است. نتیجه‌گیری: از آنجا که مشاوره مبتنی بر نظریه چند وجهی لازاروس می­تواند با تغییر فرایند و محتوای شناخت‌ها و ارتقاء مهارت‌های شناختی، عاطفی و رفتاری بر خودهای ممکن، منبع کنترل و کاهش ولع مصرف مواد معتادان تأثیرگذار باشد؛ بنابراین می‌توان از این روش مشاوره‌ای که کم هزینه و کارامد است؛ در کنار دارو درمانی برای درمان پایدار معتادان استفاده کرد.

Keywords:

خودهای ممکن , لازاروس , معتادان , منبع کنترل , ولع