ارزیابی کارایی روش­های طبقه­بندی نظارت­شده و نظارت­نشده در پایش ریگزارها (مطالعه­ی موردی: ریگ جازموریان)

ریگزارها به علت قابلیت جابه‌جایی، پیشروی و تأثیر مستقیم آن بر نواحی سکونتگاهی و فعالیت‌های مختلف عمرانی از مناطق مهم نواحی بیابانی هستند؛ بنابراین پایش آن‌ها بسیار حائز اهمیت است. با توجه به اینکه استفاده از روش‌های نظارت‌شده و نظارت‌نشده به‌عنوان یکی از روش‌های مرسوم در تعیین و پایش انواع کاربری‌های اراضی محسوب می‌شوند، در این تحقیق به ارزیابی میزان دقت روش‌های مختلف طبقه‌بندی در پایش ریگزارهای چاله‌ی جازموریان پرداخته شد. در این تحقیق به‌منظور ارزیابی دقت روش‌های مختلف طبقه‌-بندی در تعیین نوع کاربری منطقه‌ی موردمطالعه به‌خصوص ریگزارهای منطقه از تصویر ماهواره‌ی لندست 8، سنجنده‌ی OLI سال 2017 استفاده شده است. ‌ابتدا محدوده‌ی ریگزارهای منطقه به روش دستی با استفاده از گوگل ارث و نقشه‌ی توپوگرافی منطقه تهیه شد. سپس در نرم‌افزار ENVI نوع کاربری اراضی محدوده‌ی مطالعاتی به روش‌های مختلف نظارت‌شده (حداکثر احتمال، حداقل فاصله از میانگین، متوازی‌السطوح) و نظارت‌نشده (k-mean) تعیین گردید و سپس محدوده‌ی ترسیم‌شده با محدوده‌ای که به روش‌های مختلف طبقه‌بندی تعیین شده است، با استفاده از دو روش نقطه‌ای و سطحی مقایسه و میزان دقت هر کدام از روش‌ها سنجیده شد. با توجه به نزدیک بودن نوع بازتابش تصاویر لندست در مناطق بیابانی، نتایج حاصل از دقت کمی برخوردار است؛ به‌طوری‌که نتایج ارزیابی بیانگر این است که در روش نقطه‌ای و سطحی طبقه‌بندی حداکثر احتمال به ترتیب با دقت کلی 9/64 و 53 درصد دارای بالاترین دقت است و روش k-mean نیز به ترتیب با دقت کلی 5/15 و 17 درصد دارای کم‌ترین دقت ممکن است؛ بنابراین به‌منظور پایش نوع کاربری ازجمله ریگزارهای مناطق بیابانی باید از نوع دیگری از تصاویر ماهواره‌ای یا الگوریتم‌های دیگر طبقه‌بندی استفاده کرد.

Keywords:

Reg , Jazmourian , Supervised classification , unsupervised classification , ریگزار , جازموریان , طبقه‌بندی نظارت‌شده , طبقه‌بندی نظارت‌نشده.