بازخوانی عدالت در اندیشۀ جان رالز (با تأکید بر عدالت جنسیتی)

جان رالز به‌عنوان یکی از نظریه‌پردازان قرن بیستم در «نظریه عدالت» خود به تبیین دو اصل آزادی و اصل تفاوت پرداخته و نهایتاً اصل فرصت برابر را برای همه افراد جامعه پیشنهاد می‌دهد. در تحقیق حاضر با استفاده از منابع کتابخانه­ای و با به‌کارگیری روش توصیفی - تحلیلی به واکاوی اصول عدالت جان رالز پرداخته و ضمن مقایسه آن در چارچوب عدالت جنسیتی، بر اساس آموزه‌های اسلامی مورد نقد و واکاوی قرار گرفت. بعضاً، تصور می­شود که در زمینه مسائل زنان، با استفاده از نظر ایشان بتوان در تشریح اصل تفاوت، تعریف جدیدی از عدالت جنسیتی در جهان غرب ارائه داد؛ لکن در این تحقیق مشخص شد که شیوه پذیرش اصل تفاوت رالز و اولویتی که میان اصول عدالت خویش قائل است، بیانگر این معنا است که از نظر ایشان بین برابری جنسیتی و عدالت جنسیتی تفاوتی وجود ندارد. بر این اساس، ضمن تحلیل نگرش مزبور به کیفیت عدالت جنسیتی منطبق بر اصول دوگانه رالز پرداخته شده‌است. نتایج این تحقیق، نشان می‌دهد بر اساس جهان‌بینی اسلامی می‌توان به نحو بارزتری به دغدغه‌های موجود در زمینه عدالت به طور عام و عدالت جنسیتی به طور خاص پاسخ داد؛ به‌گونه‌ایی که نیازهای ویژه گروه‌های اجتماعی همچون زنان را تأمین کرد.

Keywords:

اصل آزادی , اصل تفاوت , اصل فرصت برابر , رالز , عدالت جنسیتی , وضع نخستین