بازنگری بر مفهوم پایداری در بازیابی فضاهای جمعی شهری نمونه ی موردی : طراحی پارک موزه ی خاطره ی مشهد

تفکر پایداری بیش از آن که محدود به تعابیر جزمی نگری باشد، بر نحوه ی تفکر و رویکرد انسان به جهان هستی دلالت دارد. پایداری نگرشی است که از تغییر نگاه انسان نسبت به جهان متولد شده است، بنابراین تفکر پایداری به عنوان نگاه انسان به جهان زیستی، نظام اخلاقی خاصی را تبیین می کند. مقصود از نظام اخلاقی، بستر ارزش های گروهی است که به واسطه ی بایدها و نبایدها و توسعه های عملی تاویل شده است. فعالیتها و رفتارهای ناصحیح جامعه ی انسانی، پیامدها و صدمات جبران ناپذیری را بر محیط بیوفیزیکی منجر شده است که به تدریج رو به آشکار شدن دارد و ادامه ی آن، توانایی زمین را در پشتیبانی از حیات انسانی، به شدت کاهش می دهد. بنابراین تغییر رفتارها و نحوه ی فعالیت انسانی در راستای نیل به پایداری محیطی، ضروری به نظر می رسد. از سوی دیگر، فعالیتها و رفتارهای انسان در یک زمینه ی فرهنگی و اجتماعی به وقوع می پیوندد و این بستر فرهنگی - اجتماعي حول اعتقادات و باورهای معنوی، فلسفی، تاریخی و جهت گیری های سیاسی ای شکل می گیرد که در مجموع ارزش های اجتماعی را تعریف می کنند. بنابراین، پایداری همواره از یک بعد فرهنگی - اجتماعی برخوردار است که با الگوهای رفتاری، زیستی و نظام ارزشی و بستر مفاهیم یک جامعه در زمان سروکار دارد. در این پژوهش نخست بر اساس مطالعه ی اکتشافی نظریه ها و یافته های موجود و ارزش ها و الگوهای منطبق با تفکر پایداری که ریشه در فرهنگ و تاریخ جامعه محلی دارد، مفهوم پایداری تدوین می شود و سپس به منظور کاربردی کردن مطالب ذکر شده با انطباق اصول طراحی پایدار با بوم سامانه در نظر گرفته شده در شهر مشهد به بازیابی فضایی جمعی با عنوان "پارک موزه ی خاطره" در مجاورت معبر پیاده کال قره خان پرداخته خواهد شد، و به منظور نیل به مفهوم پایداری، ساختار ارزش ها و باورهای نظام اجتماعی و مفاهیمی مانند هویت جمعی، خاطره ی جمعی، حافظه ی جمعی، مشارکت اجتماعی و جایگاه ارزشی محیط زیست طبیعی و افراد جامعه انسانی به مکان بازگردانده میشود.

Keywords:

پایداری , معماری پایدار , پایداری اجتماعی , هویت جمعی , خاطره ی جمعی , مشارکت اجتماعی