نقش ساختارهای حاکمیتی در مدیریت منابع اب (مطالعه موردی: مدیریت حقابه رودخانه قمرود و قره چای)

استان قم با وسعت معادل ۱۱۲۳۸ کیلومتر مربع مساحت در حوضه آبخیز مرکزی ایران در منتهی الیه زیر حوضه آبریز در رودخانه قمرود و قره چای قرار دارد. در دهه ۶۰میزان اراضی کشاورزی استان حدود ۹/۳% از کل وسعت استان را شال می شد. با احداث سدهای مخزنی در بالادست این رواخانه ها این میزان به نصف تقلیل یافته است. تبعات نقش حاکمیت در مدیریت منابع اب سطحی این حوزه اثرات اکولوژیکی، زیست محیطی و هیدرولوزیکی بسیار مرخبی در مناطق پایین دست بجا گذاشته است. عدم وجود تغذیه سفره از شریان های حیاتی مستمر مانند رودخانه ها و مسیل ها موجب کاهش کیفیت و کمیت سفره اب زیرزمینی منطقه گردیده و متعاقب اب موجب پیشروی کویر نمک و شور شدن و غیر قابل بهره برداری چاه های دشت مسیله گردیده است. احیا حقابه های قانونی کشاورزان و رهاسازی حقابه زیست محیطی (مصوبه شورای عالی اب) در رودخانه های قمرود و قره چای ضروری به نظر می رسد که موجب تغذیه سفره های اب زیرزمینی گردیده و نهایتا به پایداری کشاورزی در استان و حفظ محیط زیست منطقه منتج خواهد شد.

Keywords:

منابع آب , حوضه ابخیز , قمرود , قره چای , حقابه