نقد و بررسی برگردانهای بلاغی در ترجمه عربی شعر حافظ از صلاح الصاوی

بی­شک هرکدام از ترجمههای عربی شعر حافظ، نکات مثبت و منفی متعددی دارد که در مطالعات تطبیقی ادب فارسی و عربی، موضوع قابل ملاحظهای است. در عین حال، هرکدام از این ترجمهها، ارزش خاص خود را دارد و در جای خود، شایان احترام است؛ اما با توجه به دشواری­های ترجمه، به­ویژه در شعر، اینک این پرسش پیش روی ماست که آیا ترجمه­های عربی، ازجمله ترجمه صلاح الصاوی توانسته است از عهده انتقال ظرافتهای زبانی و ژرفای معانی شعر حافظ برآید. در نوشتار پیش رو که به­روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است، در پی پاسخ به پرسش یادشده، نمونههایی از شعر حافظ در ترجمه «الصاوی» بهمثابه جامعه آماری بررسی شد. ازآنجاکه الصاوی حدود سه دهه در ایران زندگی کرده و با شخصیت­های علمی ایرانی همکاری داشته است، پیشفرض این بود که وی از آشنایی کافی با زبان فارسی برخوردار بوده و توانسته است ترجمه کم­نقص و برابری را انجام دهد؛ اما با این پژوهش، مشخص شد که الصاوی با اینکه تمام تلاش خود را در انجام ترجمه شعر حافظ به بهترین شکل آن مبذول داشته است، در بازتاب دقیق عناصر بلاغی و تصویرهای خیالانگیز آن ناتوان بوده و نتوانسته است حق مطلب را بهخوبی ادا کند.  

Keywords:

ادبیات تطبیقی , ترجمه عربی , شعر حافظ , برگردانهای بلاغی , صلاح الصاوی