برنامهریزی توسعه گردشگری پایدار: شناسایی عناصر پایه و ارزیابی وضعیت مطالعه موردی: شهرستان بجنورد

صنعت گردشگری با ابعاد اقتصادی، فرهنگیاجتماعی و زیستمحیطی زندگی بشر به شکل پیچیدهای در ارتباط بوده و بهتدریج به ابزار شناخت و آگاهی از زندگی مردمان، شناخت جهان پیرامون و غنای بینش و نگرش آدمیان به مفاهیم زندگی تبدیل شده است. شهر بجنورد شرایط ویژهای برای بهرهمندی از مزایای گردشگری دارد؛ اما تاکنون از این فرصتها درزمینه توسعه گردشگری پایدار به نحو شایسته و مطلوبی بهره نبرده است؛ بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین معیارها و شاخصهای گردشگری پایدار و در ادامه اولویتبندی عناصر گردشگری شهرستان بجنورد است تا اقدامات موثر درزمینه برنامهریزی توسعه گردشگری پایدار شناسایی و تبیین شود. این پژوهش به روش توصیفیتحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانهای و میدانی انجام شده است. نرمافزارهای استفادهشده در این پژوهش، Spss و Expert Choice است که نتایج بهدستآمده از آنها درباره اقدامات واجد اولویت، معیارهای «ایجاد و پررنگکردن عامل جذابیت در عناصر گردشگری شهرستان»، «عوامل اقتصادی محرک گردشگری» و «برنامهریزی و سرمایهگذاری درزمینه زیرساختهای لازم برای گردشگری» را به ترتیب با وزن نسبی ۰.۳۶، ۰.۲۷ و ۰.۱۷۱ مشخص کرد. همچنین ارزیابی عناصر گردشگری شهرستان بجنورد نشان میدهد در دسته عناصر طبیعی، پارک بابا امان و روستای اسفیدان با امتیازات ۰.۱۰۴ و ۰.۰۷۲ و در دسته عناصر فرهنگی، مجموعه فرهنگیتفریحی بشقارداش، عمارت و آیینهخانه مفخم، کاروانسرای سبزهمیدان، حسینیه جاجرمی و موسیقی محلی به ترتیب با امتیازات ۰.۰۶۴، ۰.۰۶۰، ۰.۰۵۸، ۰.۰۵۳ و ۰.۰۴۶ بهمثابه عناصر پایه در گردشگری شهرستان بجنورد مطرحاند که میتوانند زمینهساز تحقق گردشگری پایدار در بستر مدنظر باشند. درنهایت با برنامهریزی و هدایت سرمایهها و برنامههای عمرانی، امکان بهرهبرداری از این عناصر بهمنزله فرصتی برای تحقق توسعه و رونق گردشگری پایدار شهرستان بجنورد فراهم میشود.

Keywords:

گردشگری پایدار , معیارها و شاخصها , عناصر , تحلیل سلسلهمراتبی , شهرستان بجنورد