ارزیابی توابع کاهش جذب آب در شرایط تنش همزمان شوری و خشکی در گیاه چمن

قسمت چشم­گیری از ایران را مناطق خشک و نیمه­خشک دربرگرفته و این مناطق معمولا با خشکی و شوری مواجه هستند. از سوی دیگر بهره­وری آب در این مناطق نیز معمولا پایین می­باشد. مدل­های ریاضی که رابطه ی متغیرهای مزرعه­ای (مانند رطوبت خاک در دسترس) را با مقدارتعرق گیاه شبیه­سازی می­کنند، یکی از ابزارهای مفید مدیریتی می­باشند. در زمینه چگونگی پاسخ گیاهان به تنش همزمان شوری و خشکی و سهم هریک از آن­ها در کاهش جذب آب، مدل­های ریاضی متعددی وجود دارد. در این مطالعه شش تابع کاهش جذب آب ماکروسکوپی(Van Genuchten, ۱۹۸۷)(جمع­پذیر و ضرب پذیر)، (Dirksen and Augustijn, ۱۹۹۳)،(Van Dam et al, ۱۹۹۷)، (Homaee,۱۹۹۹)و (Skaggs et al, ۲۰۰۶)  با استفاده از داده­های گلخانه­ای چمن چچم(Lolium prenne)مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار سطح شوری (۵/۰، ۵/۵، ۵/۷ و ۱۰ دسی زیمنس بر متر) و سه سطح خشکی(۱۰۰، ۷۵ و ۵۰ درصد ظرفیت زراعی) و سه تکرار به انجام رسید. نتایج نشان داد در شوری­های کم، واکنش چچم به تنش همزمان شوری و خشکی جمع پذیر است؛ در حالی­که در شوری­های بالاتر از ۵/۵دسی زیمنس بر متر، مدل­های ضرب پذیر برازش بهتری دارند. از میان مدل­های ضرب پذیر، مدل­­های  Skaggs et al، Homaee و Van Genuchten برازش بهتری نشان دادند.

Keywords:

تنش کم آبی , لولیوم پرنه , مدل جذب آب