ارزیابی مدل Drainmod-S برای شبیه سازی نوسانات سطح ایستابی و غلظت نمک در نیمرخ خاک، در اراضی شالیزاری دارای سطح ایستابی کم عمق و شور

در این پژوهش از مدل Drainmod-S که خاص مناطق دارای سطح ایستابی کم عمق و شور است، برای تغییرات سطح ایستابی و تعیین غلظت نمک در شرایط اراضی شالیزاری استفاده شد. این پژوهش در سال ۱۳۹۶ و در مرکز تحقیقات آب و هواشناسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج-دانشگاه تهران در یک مدل فیزیکی (لایسیمتر) صورت گرفت. این پژوهش طی یک فصل کشت برنج در یک لایسیمتر فلزی عایق تحت دو تیمار اصلی یکی با حضور سطح ایستابی کم عمق و غیرشور (FSG) و دیگری در حضور سطح ایستابی کم عمق و شور (SSG) که هر دو با آب معمولی آبیاری می شدند به انجام رسید. بعد از بررسی کارایی مدل برای سطح ایستابی، مقادیر MBE، RMSE، NRMSE، d و ۲R به ترتیب ۰/۱۸ سانتی متر، ۷/۴۸ سانتی متر، ۲۳/۴۱ درصد، ۰/۸۶ و ۰/۶۳ برای تیمار FSG و ۰/۶۹ سانتی متر، ۷/۲۵ سانتی متر، ۲۱/۰۶ درصد، ۰/۸۳ و ۰/۵۳ برای تیمار SSG به دست آمد. این نتایج نشان از شبیه سازی خوب مدل و تطابق نسبی بین داده های اندازه گیری شده و برآورد شده می باشد. همچنین، پارامترهای MBE، RMSE، NRMSE، d و ۲R به منظور بررسی کارایی مدل برای تخمین تغییرات غلظت نمک در سه ناحیه از خاک به طور متوسط محاسبه شد. میانگین مقدار این پارامترها در عمق های مختلف خاک برای تیمار FSG به ترتیب ۰/۰۲ دسی زیمنس بر متر، ۰/۱ دسی زیمنس بر متر، ۴/۶۱ درصد، ۰/۹ و ۰/۸۷ به دست آمد. پارامترهای مذکور در تیمار SSG نیز به ترتیب ۰/۰۷ دسی زیمنس بر متر، ۰/۲۴ دسی زیمنس بر متر، ۲/۷۸ درصد، ۰/۹۴ و ۰/۸۹ محاسبه شد. در پایان، مدل برای ارضی شالیزاری واقعی حاشیه دریای خزر (اراضی میانکاله در منطقه بهشهر) شبیه سازی شد. به طور کلی، مقایسه مقادیر اندازه گیری شده و برآورد شده سطح ایستابی و شوری خاک نشان داد که می توان از مدل Drainmod-S به عنوان یک راهنمای کلی در پیش بینی و شبیه سازی روند تغییرات سطح ایستابی و شوری خاک استفاده کرد.

Keywords:

سطح ایستابی , نرم افزار Drainmod-S , کم عمق و شور , اراضی شالیزاری , نیمرخ شوری