بررسی تاثیر شرایط اکوئیک بر شکل های مختلف آهن و منگنز در خاک های اینسپتی سول زیر کشت برنج و کیوی

غرقاب درازمدت و ایجاد شرایط احیاء در نهایت به رژیم رطوبتی یا شرایط اکوئیک در خاک منجر می­شود. این وضعیت، کیفیت خاک، شرایط رشد گیاه و سایر موجودات زنده را تحت تاثیر قرار می­دهد. ویژگی­های مورفولوژیکی و شیمیایی خاک به ویژه نوع و میزان شکل­های مختلف آهن و منگنز به وضعیت زهکشی خاک بستگی دارد. منطقه مورد مطالعه با وسعتی حدود ۱۰ هکتار در ایستگاه تحقیقات برنج کشور (غرب شهرستان تنکابن، استان مازندران) واقع می­باشد. اشباع از درون و از سطح خاک به منظور کشت برنج، شرایط ویژه­ای را برای بروز شکل­های شیمیایی و مورفولوژیکی مختلف آهن و منگنز موجب شده است. برای انجام این پژوهش شکل­های مختلف آهن از جمله آهن محلول، بلورین، غیر بلورین و کل و همچنین کانی­شناسی عوارض اکسید و احیاء در ۵ خاکرخ مورد بررسی واقع شد. منگنز محلول ارتباط نزدیکی با میزان مواد آلی و pH خاک نشان داد به طوریکه مقدار آن در افق­های سطحی غنی از مواد آلی، بالاتر بوده و با عمق کاهش یافت، همچنین با کاهش pH در اعماق برخی خاکرخ­ها افزایش نشان داد. ماده آلی همچنین با ایجاد کمپلکس­های پایدار با آهن نقش موثری بر مقدار شکل­های اندازه­گیری شده آهن نشان می­دهد. نتایج نشان داد که ماده آلی، شرایط اکوئیک، pH و انقطاع سنگی نقش مهمی در توزیع عمودی شکل­های مختلف آهن و منگنز به ویژه آهن قابل استخراج با اگزالات آمونیوم (Feo) و آهن قابل استخراج با سیترات دی تیونات (Fed) ایفا می­کنند. مقایسه نتایج تجزیه عنصری (EDS) تاییدکننده مقادیر قابل توجه آهن در خاک­های زیر کشت کیوی می­باشد. کانی­شناسی عوارض اکسید و احیاء در شرایط شالیزاری و غیرشالیزاری نیز موید غالب بودن کانی لپیدوکروسایت بود.

Keywords:

آهن محلول , انقطاع سنگی , خصوصیات فیزیکوشیمیایی , شرایط غرقاب , ماده آلی