ایرادها و دفاع ماهوی

مقاله حاضر درصدد تحلیل ماهیت ایرادهای ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی بر مبنای تقسیم­بندی دفاعیات به شکلی و ماهوی است. هرچند ایرادهای مطرح­شده در ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی را عموما دفاع شکلی محسوب می­نمایند، ولی تامل بیشتر نشان می­دهد که نمی­توان ماهیت یکسانی برای تمامی ایرادهای مذکور قائل بود. دسته عمده­ای از ایرادها هرچند قاعده شکلی محسوب ­شده و دفاع در برابر آنها دفاع شکلی است، ولی گاه اعمال و اجرای این ایرادها مستلزم به کارگیری قواعد ماهوی و ورود به وقایع و امور موضوعی دعوا است که این مساله تاثیری در ماهیت آنها از حیث شکلی­ بودن ندارد. برخی از ایرادها نیز اگرچه ذاتا جزء قواعد ماهوی محسوب می­شوند، ولی چون در قانون شکلی به خدمت گرفته ­شده و مقدمه اجرای قوانین شکلی هستند، دفاع در برابر آنها نیز دفاع شکلی خواهد بود. اما تعدادی از ایرادها هم، ماهیتا جزء قواعد ماهوی هستند و اصولا دفاع در برابر آنها را باید دفاع ماهوی به حساب آورد؛ هر چند که در قانون آیین دادرسی مدنی با آنها همانند سایر ایرادها برخورد شده است.

Keywords:

دفاع شکلی , دفاع ماهوی , ایرادها , قواعد شکلی , قواعد ماهوی