مطالعه تاثیر کاربرد کود دامی و کود سبز بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد (Sesamum indicum L.) در شرایط ارگانیک

به منظور بررسی امکان تولید کنجد در شرایط ارگانیک، آزمایشی در مزرعه دانشگاه رازی به صورت کرتهای یکبار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی ۱۳۹۵-۹۶ اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کود دامی (صفر (FM۰)، (FM۱۰) ۱۰و (FM۲۰) ۲۰ تن در هکتار) به عنوان عامل اصلی و کود سبز (عدم کاربرد کود سبز، کشت شنبلیله، شبدر برسیم و ماشک گل خوشه ای) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان دهنده تاثیر مثبت کودهای دامی و سبز بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد و عدم تاثیر آنها بر محتوای روغن دانه بود. در تیمارهای FM۱۰ و FM۲۰ نسبت به FM۰ بهترتیب تعداد شاخه در بوته حدود ۲۰و ۲۱ درصد، کپسول در بوته ۱۱ و ۳۱ درصد، وزن هزار دانه ۴ و ۵ درصد، وزن خشک کل ۲۵ و ۳۴ درصد و عملکرد دانه ۱۹ و ۳۸ درصد افزایش یافت. کاربرد کود سبز نیز سبب بهبود عملکرد شد، اما اختلاف بین گونه های مختلف کود سبز معنیدار نبود. با اینحال شنبلیله بیشترین و ماشک گل خوشه ای کمترین تاثیر را بر بهبود صفات مذکور داشت. بیشترین وزن هزار دانه، وزن خشک کل و عملکرد دانه (به ترتیب ۳۳/۳ گرم، ۱۰۷۲۰ و ۱۹۲۹ کیلوگرم در هکتار) با مصرف ۲۰ تن کود دامی در هکتار و کاربرد کود سبز شنبلیله و کمترین آنها (به ترتیب ۲/۸۷ گرم، ۵۹۶۰ و ۹۱۸ کیلوگرم در هکتار) در شرایط شاهد به دست آمد. نتایج مشخص کرد که کاربرد کود دامی و انتخاب گونه مناسب کود سبز با تامین ترکیب متعادلی از عناصر غذایی، راهکار مناسبی برای بهبود رشد و تولید کنجد است.

Keywords:

روغن , شاخص برداشت , شنبلیله , کود آلی , لگوم