بررسی وضعیت پتاسیم و اثر خواص فیزیکی و شیمیایی خاک بر آن در شالیزارهای استان گیلان

وضعیت پتاسیم و اثر خواص فیزیکی و شیمیایی خاک بر آن در شالیزارهای استان گیلان با استفاده از یک صد و نه نمونه خاک سطحی از چهار ناحیه در استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. پتاسیم قابل استخراج به وسیله استات آمونیوم یک مولار خنثی (K-NH۴OAc)، پتاسیم قابل استخراج به وسیله اسیدنیتریک یک مولار جوشان (K-HNO۳) و پتاسیم محلول در آب اندازه گیری شدند. نتایج بررسی نشان داد که توزیع فراوانی جمعیت رس و ظرفیت تبادل کاتیونی نرمال بود و توزیع فراوانی جمعیت متغیرهای سیلت، کربن آلی و pH غیر نرمال (با چولگی و یا کشیدگی معنی دار) و برای شن، K-NH۴OAc و K-HNO۳ لگاریتم نرمال بود. پتاسیم محلول تحت تاثیر اثر توام شن، pH، کربن آلی و K-NH۴OAc قرار داشت ( ** ۷۳/۰ =۲ Ra). پتاسیم قابل استخراج به وسیله استات آمونیوم تحت تاثیر پتاسیم محلول، پتاسیم غیرقابل تبادل و ظرفیت تبادل کاتیونی قرار گرفت ( ** ۷۲/۰= ۲ Ra ). پتاسیم قابل استخراج به وسیله اسید نیتریک جوشان تحت تاثیر پتاسیم تبادلی و جزء سیلت خاک قرار داشت ( ** ۵۵/۰= ۲ Ra ). توزیع جغرافیایی داده های K-NH۴OAc  نشان دادکه مقدار آن در گیلان مرکزی، به ویژه در حوزه آبخیز سپیدرود، بیشتر از بقیه نواحی است. در ناحیه فومنات مقدار رس، ظرفیت تبادل کاتیونی، K-NH۴OAc و K-HNO۳ کمتر از بقیه نواحی است. بر اساس بررسی وضعیت انجام شده ۸/۶۸ درصد شالیزارهای استان از نظر پتاسیم قابل جذب در وضعیت متوسط تا خیلی کم قرار دارند.

Keywords:

Soluble potassium , Amonium extractable potassium , Boiling nitric acid extractable potassium , Frequency distribution parameters of potassium variables , Geographic distribution of potassium variables , Guilan province. , پتاسیم محلول , پتاسیم قابل استخراج به وسیله استات آمونیوم , پتاسیم قابل استخراج به وسیله اسید نیتریک جوشان , پارامترهای توزیع فراوانی کمیت های مربوط به پتاسیم , توزیع جغرافیایی کمیت های مربوط به پتاسیم , استان گیلان