مکانیسم تحمل ارقام گندم نان بهاره (.Triticum aestivum L) به رقابت یولاف وحشی (Avena lodoviciana)

به منظور مطالعه مکانیسم تحمل ارقام گندم نان بهاره به رقابت یولاف وحشی، آزمایشی به صورت بلوک های نواری (استریپ بلوک) با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین (خوزستان) در سال زراعی ۹۰-۱۳۸۹ اجرا شد. در این آزمایش ده رقم گندم (چمران، باز، دز، اترک، اروند، مارون، شعله، چناب، ویریناک و فلات) در تراکم مطلوب خود، با و بدون یولاف در کرت های عرضی کشت شدند. تراکم علف هرز ۸۰ بوته در مترمربع در کرت های طولی در نظر گرفته شد. بر اساس استفاده از شاخص رقابت، ارقام مورد آزمایش در چهار طبقه نیمه حساس، متوسط، نیمه متحمل و متحمل قرار گرفتند. هم چنین مدل سازی نحوه رقابت ارقام گندم با یولاف وحشی نشان داد، بین صفات اندازه گیری شده، صفت بیوماس علف هرز دارای بیشترین اثر مستقیم کاهشی (۶۰۹/۰-) بر شاخص رقابت بود. علاوه بر آن صفات گندم از جمله تعداد دانه در سنبلچه، بیشترین اثر مستقیم کاهشی (۴۹۸/۰-) و پس از آن درصد بوته های مرده، بیشترین اثرات غیرمستقیم کاهشی (۳۰۷/۰-) را بر شاخص رقابت نشان دادند. اما صفت بیوماس گندم علاوه بر آثار غیرمستقیم افزایشی از طریق اثر گذاری بر بیوماس علف هرز و وزن هزار دانه گندم، بیشترین آثار مثبت و مستقیم (۳۹۵/۰) بر شاخص رقابت داشت. صفت موثر دیگر وزن هزار دانه گندم بود که با اثرگذاری مستقیم و مثبت (۲۷۰/۰) موجب تقویت شاخص رقابتی ارقام شد.

Keywords:

Weed , Competition index , Path analysis , Biomass , Grain yield. , علف هرز , شاخص رقابت , تجزیه مسیر , بیوماس , عملکرد دانه