خزانه الخیال: گنجینه ای از جمال ادبی عصر صفوی
Publish place: Journal of Arabic Literature، Vol: 13، Issue: 1
Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 325
This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JALIT-13-1_007
تاریخ نمایه سازی: 22 خرداد 1400
Abstract:
محمد مومن جزایری شیرازی هندی (۱۰۷۴ ق زنده به سال ۱۱۳۰) از نویسندگان پرکار اواخر دوره صفویه بوده است. تالیفات وی بالغ بر سی ونه کتاب و رساله است که بیشتر آن ها به صورت نسخه های خطی است که مورد غفلت واقع شده است. از شرح حال و زندگی او جز آنچه از آیت الله مرعشی برجای مانده یا خود به طور پراکنده در آثارش آورده است، کمتر منبعی یافت می شود. کتاب خزانه الخیال از آثار ارزشمند اوست که در موضوعات مختلف مانند ادبیات ، حکمت، مواعظ، مناظره، مقامات، امثال، تاریخ و شرح حال نویسی است . در این مقاله نوع نثر و سبک نگارش و دیگر ویژگیهای ادبی این اثر را با توجه به ادبیات رایج در عصر صفویه مورد بررسی قرار داده ایم. سبک کتاب، نثر مسجع و مشحون از صنایع بدیعی اعم از لفظی و معنوی می باشد، که آن را به نثری فنی مانند نثر مقامات ادبی شبیه ساخته است. اما با وجود کثرت صنایع ادبی، دارای نثری روان و قابل فهم است؛ با تنوع موضوعات، ملال انگیز نیست و خواننده را مجذوب خود می سازد. از تفاوت های آن با مقامات امثال همدانی و حریری این است که هر بخش، دارای عناوین اصلی و فرعی می باشد و بعضا خودش قهرمان مقامه است. حاج محمدمومن بخشی از مطالب کتاب خود را از قرآن کریم و احادیث و نوشته های ادیبان متقدم و متاخر برگرفته است؛ از این رو تضمین، اقتباس، تصریح و تلمیح به آیات، احادیث و اشعار و اقوال در جای جای کتاب او به چشم می آید. نسخه های خطی کامل و بعضا خوش خطی از کتاب در داخل کشور موجود است و دو نسخه هم بصورت ناقص یا آسیب دیده در دسترس قرار دارد.
Keywords:
Authors
محمدحسن فوادیان
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران
محمد مهدی رضائی
دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :