تحلیل عوامل موثر بر شکل گیری و توسعه فرسایش خندقی (مطالعه موردی: حوضه دشت کهور در استان فارس)

شناسایی عوامل موثر در گسترش فرسایش خندقی و پهنه­بندی آن یکی از ابزارهای اساسی و مهم جهت مدیریت و کنترل این پدیده و انتخاب مناسب­ترین و کاربردی­ترین گزینه موثر در مقابله با این پدیده است. از این رو این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر بر رشد و گسترش فرسایش خندقی و پهنه­بندی حساسیت اراضی به فرسایش خندقی در حوضه دشت ­کهور با روش تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. بدین منظور ابتدا تعدادی از مهم ترین عوامل موثر بر توسعه فرسایش خندقی در منطقه شامل: درصد شیب، جهت شیب، سنگ­شناسی، کاربری اراضی، منابع و قابلیت اراضی، شناسایی و در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و رقومی شدند. سپس نقشه محدوده خندق ها با استفاده از عکس های هوایی مربوط به سال ۱۳۷۲ تهیه گردید. در مرحله بعد، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) عوامل موثر به صورت زوجی و وزن هر یک از عوامل که نشان دهنده میزان تاثیرآن ها است محاسبه شده است. آنگاه با توجه به مقادیر کمی، نقشه وزنی هر عامل، تهیه و در نهایت اقدام به پهنه­بندی فرسایش خندقی با استفاده از لایه های وزنی و ضریب وزنی مربوط به هر یک از عوامل گردیده است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که از بین عوامل بررسی شده، فاکتور سنگ­شناسی، با ضریب ۴۶۶۷/۰، در درجه اول و عامل کاربری اراضی، با ضریب ۲۴۸۳/۰، در درجه دوم اهمیت در ایجاد خندق های منطقه است. بررسی میزان صحت نقشه پهنه­بندی با نقشه محدوده خندق های منطقه، مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان می دهدکه ۱۰۰ درصد از محدوده مورد بررسی شرایط خندقی شدن در پهنه های با ریسک­پذیری زیاد و خیلی زیاد قرار دارد

Keywords:

فرسایش خندقی , دشت¬کهور , لامرد , استان فارس