سنجش میزان تاب آوری شهرها در برابر مخاطرات طبیعی (مورد: کلان شهر تبریز)

یکی از مسائل مهم در شهرهای امروزی مسئله تاب آوری شهرها است. این مسئله نقش مهمی در کاهش خسارات و تلفات ناشی از انواع مخاطرات طبیعی دارد. این مخاطرات در اغلب موارد تاثیرات مخربی بر سکونتگاه های انسانی می گذارد و تاب آور ساختن سکونتگاه ها در ابعاد مختلف مدیریتی، کالبدی، اقتصادی و اجتماعی روش بسیار مناسب برای تقویت کارآمدی شهرها در مقابله انواع بحران های مترقبه و غیرمترقبه است. در این راستا، پرداختن به تاب آوری شهرها در ابعاد مختلف اهمیت و ضرورت تحقیق را آشکار می کند. هدف کلی این پژوهش، بررسی عوامل تاثیرگذاری در میزان تاب آوری شهرها در برابر بلایایی طبیعی می باشد. روش تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری شامل متخصصان و کارشناسان است. برای تجزیه وتحلیل مولفه ها و شاخص های آن از مدل Fvikor و در نهایت برای نشان دادن وضعیت مناطق از لحاظ تاب آوری از روش EDAS بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از مدل ویکورفازی بیانگر آن است که مولفه نهادی با کسب بیشترین امتیاز (صفر) در جایگاه نخست و مولفه اقتصادی نیز با امتیاز ۰.۲۸۷ در جایگاه آخر واقع شده اند. همچنین نتایج حاصل از روش ایداس در بین مناطق مورد مطالعه در ابعاد مختلف نشان می دهد که منطقه ۲ و ۵ با تاب آوری بالا و منطقه ۴ و ۸ در تاب آوری پایین قرار دارند. در حالت کلی بیش از ۵۰ درصد مناطق شهر تبریز از تاب آوری کمتری برخوردار هستند.  

Keywords:

resilience , natural hazards , sustainable development , Tabriz metropolis , تاب آوری , مخاطرات طبیعی , توسعه پایدار , کلان شهر تبریز