تداخل یا عدم تداخل اسباب مجازات ها و تداخل یا عدم تداخل مجازات ها در قانون مجازات اسلامی

مبحث تداخل یا عدم تداخل، ریشه در قاعده «عدم تداخل اسباب و مسببات» دارد که در کتب فقهی و اصولی در ابواب مختلف بررسی شده است. حقوق جزای ایران به تبعیت از فقه امامیه در مواردیکه تعدد جرم از نوع ارتکاب جرم حدی به همراه جرم تعزیری و جرم مستوجب قصاص باشد موافق تجمیع مجازات ها است، لکن به شرط اینکه جمع مجازات ها ممکن باشد. چنانچه جمع مجازات ها ممکن نباشد ترجیح با مجازات حق الناس است و بعد از آن اگر مجالی باشد مجازات حد، قابل اجرا خواهد بود. در واقع، قاعده اصولی که در اینجا مورد استناد فقها قرار می گیرد آن است که تعدد اسباب موجب تعدد مسببات است مگر اینکه تداخل اسباب باعث تداخل مسببات باشد که در این صورت این قاعده جای خود را به قاعده فقهی اولویت داشتن حق الناس بر حق الله خواهد داد. مع الوصف، با توجه به بررسی های صورت گرفته در مقاله پیش رو، گاه دستور و راه حل فقهی چراغ راه قانون گذار در تعیین میزان مجازات در موارد تعدد جرم خواهد بود. این دستور بسته به اینکه تعدد به چه صورتی رخ داده باشد متفاوت خواهد بود

Keywords:

تداخل یا عدم تداخل , مجازات , اسباب و مسببات , جرایم , قانون مجازات اسلامی