کاربرد شیوه های جایگزین حل و فصل اختلافات بین المللی (ADR)

شیوه های جایگزین حل و فصل اختلافات عبارت عامی است که به روش های حل و فصل اختلافات به صورت دوستانه و خارج از دادگاه اشاره دارد. در این شیوه طرفین اختلاف به جای توسل به دادگاه ها، دعوای خود را به کمک ثالث یا روشی که خود مناسب می دانند فیصله می دهند. داوری، مذاکره، میانجیگری، سازش، کدخدامنشی و روش های ترکیبی از مهم ترین این شیوه هاست. از سوی دیگر، حقوق بین الملل اقتصادی حوزه ای گسترده که شامل حقوق مالی و بانکی، خدمات و تجارت و حقوق سرمایه گذاری خارجی است. پرسش اساسی این تحقیق این است که شیوه های جایگزین چیست و در تصفیه اختلافات ناشی از حوزه اقتصاد بین الملل تا چه میزان کارآ و اثربخش است؟ پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است و نتایج آن نشان می دهد که منشاء بروز اختلافات اقتصادی عمدتا ناشی از تفسیر یا اجرای قراردادهای تجاری و موافقتنامه های بانکی و مالی، اختلاف ناشی از سلب مالکیت و یا اختلاف ناشی از خدمات است. بالحاظ اینکه تابعان حقوق بین الملل اقتصادی متنوع بوده و اشخاص حقیقی را نیز شامل می گردد و اختلافات این حوزه از پیچیدگی های زیادی برخوردار است؛ طرفین اختلاف معمولا تمایلی به ارجاع اختلاف به دادگاههای دولتی و مراجع قضایی ندارند، در نتیجه استفاده از شیوه های جایگزین برای حل اختلافات اقتصادی می تواند موثرترین مکانیزم حل و فصل اختلافات حوزه اقتصادی باشد.