موجودیت خارجی کتاب اثبات الرجعه فضل بن شاذان نیشابوری با تاکید بر نقل روایات کتابش در آثار متاخر از او

از آثار مهدوی فضل بن شاذان، به جز اشاراتی که کتب فهارس به عنوان آنها داشته اند، روایاتی نیز در آثار متاخر از او به دست ما رسیده است. با بررسی این منقولات در آثاری همچون الارشاد شیخ مفید، الغیبه شیخ طوسی، سرور اهل الایمان سید نیلی، کفایه المهتدی میرلوحی و المحتضر ابن حلی، از مجموع پنج کتاب اثبات الرجعه، الرجعه، حذو النعل بالنعل، القائم و الملاحم فضل با موضوع امام مهدی j، فقط کتاب اثبات الرجعه هویت تاریخی می یابد و اصالت و اعتبارش اثبات می شود. از کتاب القائم نیز فقط با اشاره ابن حلی در کتاب المحتضر اطلاع مختصری یافته ایم و از سه کتاب الرجعه، حذو النعل بالنعل و الملاحم اثری در دست نیست. کتاب الغیبه للحجه و کتاب الحجه من ابطاء القائم او نیز اصالتی ندارد، بلکه برخی از علمای متاخر، همچون محدث نوری، به فضل نسبت داده اند. در بین کتبی که روایات فضل را نقل کرده اند، برخی همچون طبرسی در اعلام الوری و خاتون آبادی در الاربعین نیز بدون اشاره به منبع واسطه، روایات اثبات الرجعه را به واسطه دو منبع اصلی نقل روایات او (الغیبه و کفایه المهتدی) انتقال داده اند.با بررسی روایات مهدوی منقول از فضل بن شاذان در آثار متقدمان، از بین پنج کتاب منسوب به وی در فهارس، نشان می دهیم که فقط اثبات الرجعه موجودیت خارجی دارد.

Keywords:

فضل بن شاذان نیشابوری , اثبات الرجعه , الارشاد , الغیبه , سرور اهل الایمان , کفایه المهتدی , المحتضر