برآورد منحنی های فروکش اصلی (MRC) جریان رودخانه ای در ایستگاه های هیدرومتری استان اردبیل

منحنی فروکش اصلی (MRC) مشخص کننده شرایط میانگین جریان پایه و نشانه ای از مشارکت آب زیرزمینی در جریان سطحی رودخانه است و یکی از عوامل مهم در هیدرولوژی و منابع آب است. در همین راستا، هدف از پژوهش حاضر برآورد معادلات رگرسیونی منحنی های فروکش اصلی جریان رودخانه ای در ۲۸ ایستگاه هیدرومتری استان اردبیل است. به منظور تعیین معادلات رگرسیونی منحنی فروکش اصلی از برنامه نویسی ویژوال بیسیک استفاده شد. پس از محاسبه منحنی فروکش اصلی، مقادیر ضریب شیب، ثابت منحنی فروکش و ضریب تبیین برای ایستگاه های مطالعاتی تعیین شد. بر اساس نتایج و معادلات منحنی فروکش اصلی، مقدار میانگین ضریب تبیین رابطه رگرسیونی لگاریتمی با مقدار ۸۳/۰ نزدیک ترین مقدار به معیار بوده و به عنوان بهترین معیار برازش مورد توجه قرار گرفت. بر اساس نتایج، ضریب شیب بیش تر در ایستگاه های بوران، فیروز آباد و مشیران به ترتیب با مقدار ۷۰/۲، ۴۳/۲ و ۲۰/۲ که جزو رودخانه های دائمی به ترتیب با مقادیر دبی ۹۷/۱۷، ۹۵/۲ و ۷۹/۱۳ متمکعب در ثانیه هستند، برآورد شد. درحالی که مقادیر شیب در ایستگاه های حاج احمد کندی، کوزه تپراقی و نیر به ترتیب برابر ۰۹/۰، ۰۵۱/۰ و ۰۵/۰ هستند که دارای مقادیر دبی پایینی به مقدار ۱۵/۰، ۹۳/۰ و ۲۲/۱ مترمکعب در ثانیه هستند. در خصوص مقادیر ثابت نیز ایستگاه های پل الماس، باروق و فیروزآباد دارای بیش ترین مقدار ثابت به ترتیب ۸۹۶، ۵۷۲ و ۸۹/۱۵ هستند. ضریب تبیین معادلات لگاریتمی نشان داد که در ایستگاه های بالادست با تغییرات کم تر در دبی جریان، مقدار ضریب تبیین معادلات بالاتر است. درحالی که در ایستگاه های پرآب و پایین دست مقدار ضرایب تبیین معادلات کم تر است.

Keywords:

رژیم جریان رودخانه , شاخه نزولی هیدروگراف , شدت فروکش , مشارکت جریان پایه , منحنی فروکش جریان