تاثیر آبیاری و زهکشی متناوب بر جذب و شاخص برداشت نیتروژن دو رقم برنج

با توجه به افزایش هزینه­های زیست محیطی و اقتصادی مرتبط با مصرف نیتروژن، ارتقای کارایی این ماده غذایی در سیستم­های کشت برنج از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در این راستا، تاثیر تلفیقی سیستم­های مختلف زهکشی سطحی و زیرزمینی و مدیریت آب بر شاخص برداشت نیتروژن برنج مورد بررسی قرار گرفت. در طول سه فصل کشت برنج (۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵)، دو رقم برنج طارم هاشمی و طارم دیلمانی تحت آبیاری و زهکشی متناوب در مزرعه شالیزاری مجهز به سیستم­های زهکشی سطحی و زیرزمینی کشت شد. در زمان برداشت، عملکرد دانه و بیوماس و مقدار نیتروژن بوته و دانه اندازه­گیری شد. شاخص برداشت نیتروژن (NHI) به­صورت نسبت نیتروژن دانه به نیتروژن جذب شده توسط اندام هوایی تعیین شد. مقدار NHI با مقدار کود اوره مصرفی ارتباط مستقیم داشت و در فصول مختلف بین ۳۱/۵۸ تا ۴۵/۶۸ متغیر بود. متوسط نیتروژن جذب شده توسط بوته دو رقم هاشمی و دیلمانی در سیستم­های زهکشی زیرزمینی به­ترتیب ۷/۱۶۱ و ۷/۱۵۵ کیلوگرم در هکتار و در منطقه شاهد به­ترتیب ۷/۱۴۴ و ۷/۱۹۳ کیلوگرم در هکتار بود. همچنین، متوسط عملکرد دانه، نیتروژن دانه، شاخص برداشت و NHI در سیستم­های زهکشی زیرزمینی به­ترتیب ۳/۵۳۲۹ کیلوگرم در هکتار، ۹/۱۰۵ کیلوگرم در هکتار، ۸/۳۷ درصد و ۲/۶۷ درصد و در تیمار شاهد به­ترتیب ۳/۴۶۶۷ کیلوگرم در هکتار، ۶/۸۸ کیلوگرم در هکتار، ۴/۳۲ درصد و ۳/۵۶ درصد بود. بر اساس نتایج، اعمال زهکشی از طریق سیستم­های زهکشی زیرزمینی در مدیریت آبیاری و زهکشی متناوب می­تواند سبب ارتقای کارایی مصرف نیتروژن در کشت برنج شود.

Keywords:

جذب نیتروژن , زهکشی زیرزمینی , عملکرد برنج , مدیریت آب