تبیین عامل های موثر بر امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی از دیدگاه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شهرستان ارومیه

سابقه و هدف:  استفاده از انرژی­های نو از ضرورت­های توسعه پایدار است. در همین راستا، هدف از این تحقیق، تبیین عامل­های موثر بر امکان بکارگیری انرژی­های نو در بخش کشاورزی از دیدگاه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شهرستان ارومیه بود. تا بتوان با تشخیص و شناسایی عامل­های موثر در بکارگیری انرژی­های نوین، راهکارهای مناسب جهت تقویت موارد مثبت و برطرف نمودن موانع ارائه نمود. مواد و روش­ها: جامعه آماری پژوهش، تمام کارشناسان سازمان جهادکشاورزی شهرستان ارومیه بودند (۱۰۱ = N). پرسشنامه ابزار اصلی پژوهش بود که روایی آن توسط پانل متخصصان مورد تایید گرفت. برای بررسی پایایی آن نیز تعداد ۳۰ پرسشنامه تکمیل و مقدار آلفای کرونباخ برای بخش­های مختلف (۰.۹۰۶ - ۰.۸۰۱) به­دست آمد که نشان­دهنده پایایی قابل قبول پرسشنامه بود. تجزیه و تحلیل داده­ها در سطح توصیفی (درصد، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییر) و استنباطی (همبستگی و رگرسیون) به کمک نرم افزارSPSS انجام شد. نتایج و بحث: اولویت­بندی گویه­ها در مورد عامل­های اقتصادی موثر بر امکان بکارگیری انرژی­های نو در بخش کشاورزی نشان داد که پیش­بینی اعتبارات به­منظور سرمایه­گذاری در بخش تحقیقات کاربرد انرژی­های نو در بخش کشاورزی در اولویت اول و میزان زمین­های کشاورزان دراولویت آخر قرارگرفت. جهت سنجش عامل­های مدیریتی موثر بر امکان بکارگیری انرژی نو در بخش کشاورزی از ۵ گویه استفاده گردید. در نهایت، نظارت و ارزشیابی مستمر در زمینه بکارگیری انرژی­های نو در اولویت اول و ارتباط با مراکز بین­المللی مرتبط با انرژی­های تجدیدپذیر در اولویت پنجم قرار گرفت. در سنجش عامل­های فرهنگی - اجتماعی موثر بر امکان بکارگیری انرژی­های نو در بخش کشاورزی، مشارکت دادن کشاورزان (برنامه­ریزی، اجرایی و ارزیابی) در توسعه کاربرد انرژی­های نو در اولویت اول و سازماندهی روستاییان به­منظور بکارگیری فراگیر انرژی­های تجدیدپذیر ازطریق تشکل­های کشاورزی در اولویت آخر قرار گرفت. در مورد عامل­های تحقیقاتی موثر بر امکان بکارگیری انرژی­های تجدیدپذیر در بخش کشاورزی، برقرارنمودن ارتباط بین بخش تحقیقات، کشاورزان و طراحان و مجریان در توسعه تکنولوژی­های انرژی­های نوین در اولویت اول و همکاری کارشناسان جهادکشاورزی با انجمن­های علمی انرژی­های نو در اولویت آخر قرار گرفت. نتایج بررسی عامل­های آموزشی موثر بر امکان بکارگیری انرژی­های نو در بخش کشاورزی نشان داد که برگزاری کلاس­های آموزشی برای کشاورزان در مورد کاربرد انرژی­های تجدیدپذیر در زیر بخش­های کشاورزی دراولویت اول و برگزاری دوره­های آموزشی ضمن خدمت برای محققان، مدیران وکارشناسان بخش کشاورزی در اولویت آخر قرار گرفتند. براساس نتایج آزمون همبستگی، رابطه مثبت و معنی­داری بین سابقه کار، عامل­های اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی، مدیریتی، نوآوری، آموزشی و تحقیقاتی با امکان بکارگیری انرژی­های نو در بخش کشاورزی وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای عامل­های اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی، مدیریتی، نوآوری، آموزشی و تحقیقاتی توانایی تبیین ۶۵ درصد تغییرات متغیر وابسته یعنی امکان بکارگیری انرژی­های نو در بخش کشاورزی را دارا می­باشند. نتیجه­ گیری: باتوجه به نتایج حاصل از پژوهش پیشنهاد می­شود از طریق افزایش سطح آگاهی و ایجاد نگرش مثبت در مردم و کشاورزان از طریق برنامه­های آموزشی و رسانه­های جمعی، تربیت نیروی انسانی متخصص و ماهر در بخش­های دولتی و خصوصی در زمینه پیاده­سازی پروژه­های انرژی­های تجدیدپذیر و نگهداری آن­ها و اتخاذ سیاست­ها، قوانین مناسب، منابع مالی تعریف شده و دادن تسهیلات ویژه از پروژه­های انرژی­های نو در منطقه­های روستایی و بخش کشاورزی حمایت شود.    

تبیین عامل های موثر بر امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی از دیدگاه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شهرستان ارومیه Keywords:

توسعه پایدار , عوامل اقتصادی , کشاورزی , محیط زیست , مصرف انرژی