بررسی مولفه های پارادوکسی عرفانی در غزلیات حکیم سنایی غزنوی

یکی از مباحث زیبایی شناسی متن، بحث پارادوکسی یا متناقض نمایی است. ترکیب پارادوکسی ازتزویج دو واژه ناساز در کارگاه خیال شاعری توانمند زاده می شود که این امر موجب آشنایی زدایی وبرجستگی کلام او می شود. یکی از شاخصه های مهم بیان پارادوکسی، نمود آن در ادبیات عرفانی وصوفیانه است. چرا که کارآیی مهم بیان پارادوکسی تبیین عواطف و تجربه های بیان ناپذیر عرفان است.این مقوله در کلام صوفیه و شطحیات ایشان حضوری چشمگیر داشته است. تا آنجا که برخی منشاءتصاویر پارادوکسی را در نظم و نثر فارسی شطحیات صوفیه و خلاقیت عارفان ایرانی دانسته اند. پژوهشپیشروی، ضمن بیان انواع پارادوکس، از این رهگذر غزلیات حکیم سنایی را در بوته تطبیق نهاده وموارد و مصادیق برجسته آن را فراروی مخاطب قرار داده است.

Keywords:

بیان پارادوکسی , غزلیات سنایی , مولفه های عرفانی , شطحیات