ارزیابی راهبردی محیط زیستی در حوزه کشاورزی پایدار

توسعه پایدار در هزاره سوم به عنوان عامل اصلی نظامهای برنامه ریزی در بسیاری از کشورها پذیرفته شده و زمانی محقق خواهد شد که کلیه مولفه های آن از جمله مولفه محیط زیست، از بدو شروع فرآیند توسعه در سطوح کلان تصمیم سازی و برنامه ریزی های بخشی، منطقه ای از اعتبار و وزن کافی برخوردار گردد. از مهمترین ابزارهایی که بر رویکرد پایداری پایه ریزی شده و بر مبنای آن ملاحظات محیط زیستی در نظام برنامه ریزی نهادینه میگردد ارزیابی راهبردی محیط زیستی (SEA) است. هدف این تحقیق با مرور منابع کتابخانه ای و الکنرونیکی ، بازنگری شیوه های کلی سنجش پایداری در حوزه کشاورزی می باشد. کشاورزی نوعی توسعه لازم و ناگزیر جوامع بشری است که باید هماهنگ با اصول پایداری باشد؛ کشاورزی پایدار فرآیندی است که بر مدار توسعه پایدار با استفاده بهینه از منابع، نیاز غذایی بشر را تامین کند و با جلوگیری از بحرانهای زیست محیطی و مدیریت بحران های اقتصادی کیفیت حیات را ارتقا بخشد. سیاستهای کلی نظام در بخش کشاورزی و سیاستهای اقتصاد مقاومتی همگی بر تقویت امنیت غذائی، حفظ منابع طبیعی و آب و خاک و افزایش درآمد کشاورزان تاکید دارند. از راهبردهای اساسی نیل به پایداری در کشاورزی میتوان به مدیریت جامع آب، مدیریت جامع آبخیز، مدیریت تلفیقی آفات، مدیریت تلفیقی محصول، مدیریت جامع حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه اشاره کرد. جهت سنجش پیشرفت راهبردها نیاز به کمی سازی و سنجش شاخصهایی چون بهبود امنیت غذایی، توسعه مدیریت پایدار منابع طبیعی و آب وخاک، حفظ و مدیریت ذخایر ژنتیک و تنوع زیستی، ارتقای معیشت و سطح رفاه جوامع روستایی و کشاورزی ، مدیریت اثرات تغییر اقلیم و سایر تنشهای محیطی می باشد. نتایج این مطالعه می تواند در شناخت بهتر رابطه بین حوزه های کشاورزی و محیط زیست و برنامه ریزی و اقتصاد موثر باشد.

Keywords:

ارزیابی راهبردی محیط زیستیSEA , کشاورزی پایدار , آگرواکوسیستم