مطالعه الگوی توسعه خوشه ای گردشگری مبتنی بر پایداری در منطقه گردشگری طبیعی طرقبه

توسعه همواره واژه ای بسیار رایج در بین حوزه های مختلف به ویژه حوزه اقتصادی است که در مورد توسعه گردشگری نیز استفاده می گردد و تاثیر مستقیم بر توسعه اقتصادی دارد. یکی از واژه های جدید در حوزه اقتصادی، توسعه خوشه های کسب و کار می باشد که چندین دهه هست به طور جدی ولی غیر آکادمیک وارد ادبیات علوم توسعه ای کشور گردیده است. خوشه گردشگری یکی از فرصت های خوب برای ایجاد کسب و کارهای جدید و اشتغال در کشورهای در حال توسعه و دارای توانایی بالقوه در زمینه گردشگری همچون ایران می باشد. به گفته آمار و سازمان های جهانی متولی گردشگری جمهوری اسلامی ایران جزو ده فرصت اول گردشگری جهان می باشد.شهر طرقبه به عنوان مکان با ارزش گردشگری، جایگاه واهمیت ویژه ای در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد، که توسعه خوشه در جذب گردشگر به این منطقه اهمیت زیادی دارد. با توجه به نقشی که جهانگردی و خوشه ها در عملکرد اقتصادی شرکت ها در اکثر کشورها دارد،این پژوهش نخست باشناسایی کلیه زیر ساخت های طرقبه به گردآوری اطلاعات پرداخته، پرسشنامه توس محقق تدوین شده و پس از تایید روایی و پایایی آن پرسشنامه بین جامعه آماری توزیع شده (شامل دو نوع پرسشنامه عمومی و پرسشنامه کارشناسان،سپس مورد آنالیز و تحلیل قرار گرفت که با استفاده از مدل LQ جایگاه اجزای خوشه در طرقبه تعیین و با روش امتیاز دهی به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد و در نهایت مدل خوشه بهینه برای منطقه گردشگری طبیعی طرقبه ارائه شده است. با در نظر گرفتن ادبیات نظری خوشه گردشگری و مشخصات چهارگانه خوشه (رواب همکاری، تمرکز جغرافیایی و بخشی میان کسب و کارهای طرقبه و فرصت ها و چالش های مشترک بین آن ها)، خوشه گردشگری مورد شناسایی و تحلیل قرار گرفته است. این پژوهش به روش میدانی واسنادی انجام شده، جمع آوری داده ها به روش توصیفی - پیمایشی است. ازفرم های مخصوص مصاحبه و پرسشنامه جهت تحلیل فرصت ها و چالش های مشترک میان کسب و کارهای طرقبه و نیز از ماتریس همکاری و فنون نسبت مکانی به ترتیب جهت سنجش و تحلیل رواب همکاری و تحلیل تمرکز بخشی و جغرافیایی میان واحدهای کسب و کار در طرقبه استفاده شده است.نتایج بررسی هانسبت مکانی ۳ ۲ و پایه بودن اقتصاددربخش گردشگری طرقبه را نشان می دهد بنابراین واحدهای کسب و کار طرقبه دارای فرصت ها وچالش های مشترک بوده و می توان گفت روابط همکاری بین بنگاهی و بین صنفی در آن هاتقریبا"ضعیف است. در پایان، مدل نقشه خوشه گردشگری جهت توسعه گردشگری و همچنین توسعه خوشه در منطقه طرقبه ترسیم وارائه شده است.

Keywords:

اقامتگاه بوم گردی , پورتر , شبکه حمل و نقل , کسب کارهای کوچک , نوآوری