ارائه مدل ارتقاء مهارت های اجتماعی کودکان بر اساس نقش مولفه های زبان بیانی با میانجی گری نظریه ذهن

زمینه و هدف: مهارت اجتماعی، نقش بسیار مهمی در سازش­یافتگی اجتماعی و کاهش مشکلات رفتاری کودکان دارد و زبان بیانی و نظریه ذهن از عوامل موثر بر تحول مهارت های اجتماعی کودکان هستند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل ارتقاء مهارت های اجتماعی کودکان چهار تا شش سال بر اساس نقش مولفه های زبان بیانی با میانجی گری نظریه ذهن بود. روش: مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده­ ها، پیمایشی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان (دختر و پسر) ۴ تا ۶ ساله شهر بابک واقع در استان کرمان در سال تحصیلی ۹۷-۱۳۹۶ بود که تعداد ۱۰۴ نفر (۴۸ دختر و ۵۶ پسر) بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای سه­مرحله ای انتخاب شدند و آزمون تحول زبان (نیوکامر و هامیل، ۱۹۸۸)، مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی (تراسکات، ۱۹۸۹) و آزمون نظریه ذهن نپسی ۲ (کورکمن، داویس و متیو، ۲۰۰۷) را تکمیل کردند. تحلیل داده­های پژوهش با روش تحلیل مسیر، انجام شد. یافته ها: برآیندها نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش خوبی با داده­ها برخوردار است. نتایج، اثر مستقیم نظریه ذهن بر مهارت­های اجتماعی (p<۰.۰۰۱) و اثر مستقیم مولفه­های زبان بیانی بر نظریه ذهن (۰۱/۰ p<) را تایید کردند. یافته ­ها همچنین نقش میانجی­ گرانه نظریه ذهن را در رابطه بین مهارت­های اجتماعی و مولفه­ های زبان بیانی تایید کردند (p<۰.۰۵). نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که لازمه ارتقا و بهبود مهارت ­های اجتماعی در کودکان ۴ تا ۶ ساله، بهبود مولفه ­های زبان بیانی و نظریه ذهن است. مولفه ­های زبان بیانی به طور غیرمستقیم و از طریق نظریه ذهن، با تاثیر بر کفایت اجتماعی، ا رتباط موثر با همسالان، و کاهش مشکلات رفتاری کودکان، موجب ارتقا و بهبود مهارت­ های اجتماعی آنان می­شود.

Keywords:

Expressive language , social skills , theory of mind , زبان بیانی , مهارت اجتماعی , نظریه ذهن