تدوین آزمون آمادگی خواندن کودکان پیش دبستانی: بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه مقدماتی

زمینه و هدف: یکی از اجزاء سازنده آمادگی برای ورود به مدرسه، آمادگی خواندن است. تدوین ابزارهایی که پیش­ نیازهای خواندن را در کودکان پیش ­دبستانی با توجه به زبان و فرهنگ ایرانی ارزیابی کند و دارای روایی و پایایی نیز باشد، یکی از نیازهای آموزشی و بخشی از فرایند تصمیم ­گیری و جایدهی آموزشی است. هدف از پژوهش حاضر تدوین آزمون آمادگی خواندن برای کودکان پیش دبستانی و بررسی ویژگی­ های روان­ سنجی نسخه مقدماتی است.  روش: نوع مطالعه این پژوهش، توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل تمامی کودکان پیش دبستانی شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، ۶۴ کودک به عنوان نمونه، مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمون در مرحله نخست بر روی ۳۳ کودک در پایان دوره پیش­ دبستانی و در مرحله دوم بر روی ۳۱ کودک در اوایل دوره پیش ­دبستانی اجرا شد. سوال­ ها به منظور سنجش شش خرده ­آزمون واژگان، تمییز دیداری، تمییز شنیداری، نوشته آگاهی، دانش حروف، و سرعت نامیدن طراحی شده است. اعتبار آزمون با روش بازآزمایی (فاصله دو هفته) و ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت و برای روایی آزمون از روش روایی محتوایی، روایی ملاکی، و روایی سازه استفاده شد. یافته ­ها: ضریب روایی همزمان آزمون آمادگی خواندن با آزمون  تحول زبان و آزمون آگاهی واج­شناختی، همبستگی معناداری را نشان داد. با توجه به معناداری T به دست آمده از مقایسه دو گروه کودکان در اوایل و پایان دوره پیش ­دبستانی و همچنین کودکان با و بدون تجربه پیش­ دبستانی، روایی افتراقی آزمون تایید شد. ضریب  اعتبار با روش بازآزمایی از ۰/۳۹ تا ۰/۸۷ و دامنه ضرایب آلفای کرونباخ از ۰/۱۵ تا ۰/۸۵ نشان می­ دهد که آزمون از اعتبار مناسبی برخوردار است. نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج، آزمون دارای روایی و اعتبار مناسبی است، بنابراین می­ تواند به عنوان ابزاری جهت بررسی مهارت­ های پیش­ نیاز خواندن در کودکان پیش ­دبستانی مورد استفاده قرار گیرد.

Keywords:

Psychometric properties , reading readiness , preschool , ویژگی های روان سجی , آمادگی خواندن , پیش دبستانی