پاسخ شاخص های غنا و تنوع پوشش گیاهی به تیمارهای متفاوت بهره برداری دام در مراتع کلاشک (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)

ارزیابی غنا و تنوع گیاهی در اکوسیستم های مرتعی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا مبارزه بیولوژیک، حفظ ذخایر ژنتیکی و کنترل اکوسیستم های طبیعی با شناسایی تنوع امکان پذیر می باشد. یکی از عوامل موثر بر غنا و تنوع، بهره برداری دام از پوشش گیاهی است. لذا این پژوهش با هدف بررسی پاسخ غنا و تنوع گیاهی به تیمارهای متفاوت بهره برداری دام انجام گردید. بدین منظور، چهار منطقه بدون چرا، نصف ظرفیت چرا، برابر ظرفیت چرا و دو برابر ظرفیت چرا انتخاب شدند. این تیمارها با توجه به تغییرات پوشش، فاصله از منابع آب، فاصله از روستا و تعداد دفعات چرا مشخص و با استفاده از ترانسکت های مستقر شده )در هر منطقه چهار ترانسکت و ۴۰ پلات و در کل منطقه ۱۶۰ پلات برداشت شد( نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک به عمل آمد. نتایج نشان داد که بالاترین غنای گونه ای و تنوع به ترتیب مربوط به مناطق نصف ظرفیت چرا و برابر ظرفیت چرا است. اما در منطقه بدون چرا دارای کمترین مقدار بودند. بنابراین بهره برداری دام در حد متناسب (نصف ظرفیت چرا و برابر ظرفیت چرا)، می تواند سبب افزایش غنا و تنوع شود. عدم چرای بلندمدت مرتع نیز باعث ضعف گیاه می گردد، لذا باید از چرای شدید و قرق بلند مدت آنها پرهیز و مراتع در حد متناسب مورد استفاده قرار گیرند. الزاما حفاظت کامل مرتع، به حداکثر تنوع منجر نمی شود.

Keywords:

Richness , Plant diversity , Animal grazing , Kalashak Rangelands of Kermanshah province. , غنا , تنوع گیاهی , چرای دام و مراتع کلاشک استان کرمانشاه