اثر محیط کشت های مختلف روی برخی از مشخصه های ریختی آکاسیا ویکتوریا در شرایط درون شیشه ای

     آکاسیا ویکتوریا درخت غیر بومی ایران است اما با اهداف مهمی مانند تثبیت تپه­ های شنی و زیبایی منظر در مناطق جنوبی کشور به­ ویژه در استان­های خوزستان و ایلام کاشت می شود. هر گونه پژوهش در امر توسعه درختان بومی و غیربومی سازگار با شرایط گرد و غبار خیز کشور مانند استان­های غربی حائز اهمیت فراوان است. بدون تردید کشت درون شیشه­ ای درختان یکی از سریع­ ترین و مطمئن­ ترین راه­ های دستیابی به تولید انبوه درختان است. هدف از این تحقیق بررسی اثر محیط کشت­ های مختلف گیاهی بر صفات مورفولوژیک آکاسیا ویکتوریا در شرایط درون شیشه­ ای بود. بذور مورد نیاز از مرکز بذر کلوده آمل تهیه شد. پژوهش حاضر در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار شامل محیط کشت­ های MS، WPM، DKW، B۵، L۲ و N۶ و هر تیمار با ۲۴ تکرار مورد بررسی قرار گرفت. صفات ریختی مورد مطالعه شامل درصد جوانه ­زنی، طول ساقه و ریشه، تعداد شاخه­ دوانی، وزن تر ساقه و ریشه، وزن خشک ساقه و ریشه، وزن تر و وزن خشک زی­توده کل گیاهچه به­ مدت ۴۲ روز مورد آزمایش قرار گرفتند. بعد از جمع­ آوری داده ها در نرم­ افزار SAS تجزیه واریانس و مقایسه میانگین با روش آزمون چند دامنه­ ای دانکن انجام شد. نتایج به­ دست آمده از تجزیه واریانس داده­ ها نشان داد که بین محیط کشت­ های مورد بررسی، به استثنای صفت نسبت طول ساقه به ریشه، در بقیه صفات در سطح معنی ­داری یک درصد، تفاوت معنی­ دار وجود دارد. مقایسه میانگین نشان داد که صفات تعداد شاخه­ دوانی، وزن خشک ساقه، وزن تر و خشک ریشه، وزن خشک و تر زی­توده کل گیاهچه در محیط کشت WPM و صفات طول ساقه و ریشه و وزن تر ساقه در محیط کشت L۲ بیشترین مقدار خود را داشتند. همچنین نتایج نشان داد که علی­رغم انتظار، محیط کشت MS ضعیف­ ترین عملکرد را نسبت به دیگر محیط کشت­ ها در ارتباط با صفات داشت. می­ توان پیش­ بینی کرد که محیط کشت­ های WPM و L۲ برای تولید گیاهچه از بذور آکاسیا ویکتوریا در شرایط درون شیشه ­ای عملکرد بهتری نسبت به دیگر محیط کشت­ های مورد بررسی خواهند داشت.  

Keywords:

Germination , In Vitro , Tissue culture , Woody plant , Morphology , جوانه­ زنی , درون شیشه­ ای , کشت بافت , گیاهان چوبی , ریخت­ شناسی