بررسی الگوی پراکنش ریشه گونه های بلوط ایرانی و زالزالک به منظور استفاده در مدل های زیست مهندسی (مطالعه موردی: جنگل های منطقه بلوران کوهدشت)

پوشش گیاهی به­ واسطه سیستم ریشه­ ای خود با ایجاد چسبندگی اضافی ذرات خاک، تاثیر معنی­ داری در مسلح سازی دامنه­ ها دارد. در این خصوص ویژگی­های زیست فنی ریشه گونه ­های مختلف اهمیت بسزایی دارد. این پژوهش با هدف بررسی الگوی پراکنش ریشه دو گونه بلوط ایرانی و زالزالک در جنگل­های بلوط غرب انجام گرفت. به ­این منظور پنج پایه درختی از دو گونه بلوط ایرانی و زالزالک به­ صورت تصادفی جهت بررسی پراکنش ریشه آنها انتخاب شدند. نمونه­ برداری با استفاده از رینگ نمونه­ برداری هسته خاک و از سه فاصله افقی و سه عمق انجام شد. برای بررسی پراکنش ریشه از شاخص نسبت سطح ریشه به­ سطح خاک استفاده شد. نتایج نشان داد که نسبت سطح ریشه به سطح خاک و همچنین تراکم طولی ریشه­ ها با افزایش عمق خاک و افزایش فاصله از تنه کاهش می­ یابند. بیشترین میزان تراکم طولی ریشه ­ها در افق­ های بالایی خاک و نزدیک­ترین فاصله به تنه درختان مشاهده شد. بیشترین میزان تراکم حجمی ریشه ­ها نیز در عمق ۱۵-۰ سانتی­متری خاک مشاهده شد. براساس نتایج تحقیق مشخص شد که بین میزان تراکم حجمی ریشه دو گونه بلوط ایرانی و زالزالک اختلاف معنی­ داری وجود داشت و تراکم حجمی و طولی ریشه در گونه بلوط ایرانی نسبت به زالزالک بیشتر بود. به طور کلی، نتایج این تحقیق اهمیت بلوط ایرانی را نسبت به زالزالک در مسلح سازی خاک دامنه­ ها نشان داد.                   

Keywords:

Bioengineering , Root area ratio , Persian oak , Hawthorn , زیست مهندسی , نسبت سطح ریشه به سطح خاک , بلوط ایرانی , زالزالک